مشهور اصولیها میان مثبتات اصول و مثبتات اماره فرق گذاشته و مثبتات اصول را حجت ندانسته، ولی مثبتات امارات را حجت دانستهاند. آنها بر این باورند که اماره، علاوه بر آن که اثبات کننده مؤدای خود و لوازم شرعی آن است، لوازم عقلی و عادی آن را نیز اثبات میکند؛ مثل آن که شخصی فرزند خردسال خود را در مسافرت گم میکند و پس از بیست سال بی خبری از او، نذر میکند که اگر محاسن فرزندش روییده باشد، مبلغی را در راه خداصدقه دهد. حال اگر فردی مطمئن به او خبر دهد که فرزندش زنده است، با این خبر، حیات فرزند و نیز آثار شرعی آن، مثل حرمت تصرف در اموال او، برای وی ثابت میشود، اما این که آیا روییدن ریش نیز، که لازمهعادی حیات است، ثابت میشود تا بر او صدقه واجب شود یا خیر، به حجیت مثبتات امارات بستگی دارد.