المدخل إلی صناعة الطب (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«المدخل الی صناعة الطب (ایساغوجی)» نگاشته طبیب بزرگ ایرانی
محمد بن زکریای رازی (۲۵۱- ۳۳۱ ق) به عنوان مدخل و پیشگفتار ورود به دانش
پزشکی به رشته تحریر درآمده است.
آنچه مؤلف در کلام آغازین این اثر می‌گوید تنها در مورد فائده علم
پزشکی و تعلیم آن است.
البته در انتهای کتاب انگیزه‌اش را نگارش مدخلی برای دانش آموزان بازگو کرده است.
مؤلف این مباحث را در ۲۸ فصل به نگارش درآورده است. مطالب هر یک از فصول نیز با ذکر شماره دسته بندی خوبی شده که استفاده از آن را برای خواننده تسهیل کرده است.
کتاب‌های بسیاری- چه به فارسی و چه به عربی و حتی یونانی و سریانی- به عنوان متن‌های آموزشی توسط
پزشکان بزرگ نگاشته است، از فصول
بقراط گرفته تا مسائل
حنین بن اسحاق و مانند آن. ولی در این میان کتاب المدخل الی صناعة الطب نگاشته
پزشک توانمند
حکیم محمد بن زکریا رازی از مهم‌ترین و ماندگارترین آثار در این زمینه است.
رازی خود
پزشکی صاحب آگاهی است. آگاهی او به ضمیمه تجربه فراوانش که در اثر مداوای ده‌ها ساله بیماران به دست آمده وی را یکی از استوانه‌های
پزشکی قرار داده است. بنابراین کلمه کلمه آنچه او تحت عنوان مطالب
پزشکی می‌نگارد دارای ارزش است.
از سویی دیگر وی بهتر از هر کس دیگری می‌داند که برای دانش آموزان و مبتدیان در عرصه
پزشکی چه مطلبی سودمندتر و کاربردی‌تر است؛ بنابراین مباحث مطرح شده در این اثر و ساختار و چینش مباحث آن نیز دارای اهمیت است.
در این کتاب مؤلف به شرح کلیات
طب، عناصر، ارکان، امزجه، اصناف، اخلاط، قوا، بلغم،
زکام، توضیحاتی درباره نشانه‌های تابع امراض مختلف و بالاخره اسباب
تندرستی و
بیماری پرداخته است.
کتاب توسط انستیتوی فرهنگی عربی- اسپانیایی وابسته به دانشگاه سلمنکا در سال ۱۹۷۹ م منتشر شده است.
تدوین معجم اصطلاحات طبی‌ای که در متن کتاب آمده همراه با معادل اسپانیایی آن و نیز ترجمه متن کتاب به زبان اسپانیولی مجموعه کارهایی است که حول این اثر ارزشمند صورت گرفته است. فهرست مطالب نیز در انتهای اثر آمده است.
متن اصلی این اثر ۱۴۳ صفحه است و مجموع این اثر (متن عربی، ترجمه اسپانیولی و معجم اصطلاحات) ۳۴۸ صفحه است.
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
