• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

الغاز

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



الغاز، گفتن سخنی معماگونه و برخلاف روش ظاهر کلام را می‌گویند.



«الغاز» یکی از اسلوب‌های بلاغی و بدیعی قرآن است. «لغز» در لغت به معنای راه منحرف، کج و پر پیچ وخم، و «الغاز» در اصطلاح به معنای انشا و گفتن سخنی بر سبیل معما یا بیان سخنی برخلاف روش ظاهر کلام به منظور انحراف ذهن مخاطب است.


سبب نامگذاری «الغاز» انحرافش از ظاهر کلام است و آن را « احجیه » نیز می‌نامند؛ زیرا «حجی» به معنای عقل است، و این صنعت بدیعی باعث تقویت عقل می‌شود.


برخی گفته‌اند این صنعت بدیعی در قرآن واقع شده است، و برای آن، نمونه‌هایی را ذکر کرده‌اند؛ مانند: ۱. حروف مقطعه قرآن ؛ چون معنای آن‌ها ناشناخته است و عقل‌ها مقابل آن متحیر می‌مانند؛ ۲. پاسخ حضرت ابراهیم به سؤال از شکستن بت‌ها: (قال بل فعله کبیرهم هذا...) .
[۳] بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۸۱۹.



۱. انبیا/سوره۲۱، آیه۶۳.    
۲. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۳، ص۲۹۹.    
۳. بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۸۱۹.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «الغاز».    




جعبه ابزار