الذریعة الی حافظ الشریعة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
الذریعة الی حافظ الشریعة در دو جلد از
رفیع‌الدین محمد بن مؤمن گیلانی از
علماء قرن ۱۱ ق است که در شرح کتاب
اصول کافی به زبان عربی نوشته است. وی در علت نامگذاری می‌گوید: چون در ضمیر خودم انگیزه‌ای به تالیف و جمع این کتاب به جز نشر علوم آل محمد علیهم‌السّلام و
تقرب به خدا و
حب رسول الله نداشتم و امید داشتم که تشرف به نظر
امام منتظر و
صاحب الامر داشته باشد، به الذریعه الی حافظ الشریعه نام گذاردم.
کتاب با یادداشتی از دبیر کنگره ی بین المللی
کلینی و مقدمه‌ای از محقق محترم
محمدحسین درایتی آغاز و سپس شرح کافی شروع می‌گردد.
مؤلف- که یکی از شاگردان
شیخ بهایی است- در مقدمه کتاب خود، چند وجه اهمیت کتاب را این گونه بر می‌شمارد:
۱. تصحیح متون
اخبار با رجوع به کتب قدما؛
۲. رفع اجمال و اشکالات بسیاری از اخبار با استفاده از
احادیث دیگر (شرح
الحدیث بالحدیث)؛
۳. مشتمل بودن بر چکیده فواید شارحان دیگر و آنچه در کتب متفرقه علمای بزرگ در تایید
حدیث یا رد آن آمده است؛
۴. بیان واژه‌های مشکل با استفاده از
کتب مصادر لغت؛
۵. اشتمال این شرح بر معانی دقیق و لطیف با استفاده از اصول عقلی و مباحث فلسفی دقیق.
این شرح، مشتمل بر بسیاری از
اشعار عربی و
فارسی مؤلف و دیگر شعراست که به مناسبت مطالب، آنها را متذکر شده است. مولف در این کتاب متن کامل
احادیثی را که شرح نموده، نیاورده بلکه آن قسم از مطالب کتاب را که نیاز به شرح داشته است یادآور شده است.
کتاب دارای ۱۱
فهرست می‌باشد که شامل: ۱-
فهرست آیات ۲-
فهرست احادیث ۳-
فهرست اعلام ۴-
فهرست ادیان و
فرق و
مذاهب ۵-
فهرست جماعات و قبائل ۶-
فهرست اماکن ۷-
فهرست حوادث و وقائع و ایام و زمان‌ها ۸-
فهرست کتب وارده در متن ۹-
فهرست اشعار ۱۰-
فهرست مصادر و مراجع تحقیق ۱۱-
فهرست محتویات و موضوعات کتاب.
۱- مقدمه و متن الذریعة الی حافظ الشریعة.
۲- کتاب‌شناسی کلینی و کتاب
الکافی.
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
