التحلیق الی البیت العتیق
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
التحلیق الی البیت العتیق سفرنامه
حج عبدالهادی تازی ، نویسنده و سیاستمدار مغربی می باشد.
این کتاب گزارش
سفر حج عبدالهادی تازی، نویسنده و
دیپلمات مغربی، به
سال ۱۳۷۸ق./۱۹۵۹م. همراه با هیئت سیاسی و فرهنگی کشور مغرب به حج است. گزارشهای نویسنده از دیدارهایش با چهرههای فرهنگی و برخی مسؤولان
حجاز و نیز شرح گروههای حج گزار، بخشی از تاریخ اجتماعی
مکه در دوران معاصر را بازتاب میدهد.
عبدالهادی تازی به سال ۱۳۳۹ق./۱۹۲۱م. در
شهر فاس
کشور مغرب زاده شد. دوره ابتدایی و دبیرستان را در آن شهر به پایان برد و تحصیلات خود را در دانشگاههای قرویین، محمد الخامس و اسکندریه تا درجه دکتری در رشته ادبیات به سال ۱۳۹۹ق./۱۹۷۱م. ادامه داد. او عضو بسیاری از گروهها و انجمنهای بین المللی علمی و فرهنگی مانند انجمن ادبیات عرب در قاهره و شورای مؤسسان آکادمی کشور مغرب بود.وی به سیاست دلبستگی داشت و سالهای بسیار به عنوان سفیر کشورش در کشورهایی چون
عراق و
لیبی و
ایران (۱۳۹۱ق./۱۹۷۹م.) خدمت کرد.
از او آثاری پرشمار در تاریخ، تصحیح متون و
علوم سیاسی ، از جمله دو کتاب در باره
تاریخ معاصر ایران و روابط ایران و مغرب، بر جای مانده است.
از آثار او در موضوع حج میتوان به کتاب
رحلة الرحلات (ریاض، ۲۰۰۵م.) اشاره کرد که گزارشی مشروح از صد سفرنامه حج نویسندگان سرزمینهای مغرب تمدن اسلامی، خواه
نسخه خطی و خواه کتابهای چاپی، است. وی همچنین تصحیحی از سفرنامه
ابن بطوطه در چهار جلد (فاس، ۱۹۹۵م.) به دست داده است.
عبدالهادی تازی به سال ۱۳۷۸ق./۱۹۵۹م. در سمت رئیس بخش فرهنگی وزارت تربیت مغرب همراه با هیئتی رسمی روانه حج شد. این هیئت هر سال از این کشور همراه با صره مغربی شامل هدایایی برای حرمین و نامهای خطاب به
پادشاه عربستان بود، به حج میرفت.
التحلیق الی البیت العتیق (پرواز به سوی
بیت عتیق) بر پایه یادداشتهای سفر، چهل سال پس از سفر حج نگاشته شده است.
او افزون بر ارائه گزارشی از
زیارت مکه و گزاردن
مناسک حج ، زیارت
مدینه ، و بیان گوشهای از احوال روحانی خود
به شرح دیدارهایش با چهرههای مهم فرهنگی برخی کشورها و ثبت رفتار حج گزاران و زائران کشورهای گوناگون پرداخته است.
تازی در
جده و مدینه و مکه، با چهرههای فرهنگی و مذهبی و علمی مانند شیخ عبدالقدوس انصاری رئیس مجله منهل
، محمد صفوت رئیس دانشگاه
مصر ، احمد حسن نماینده اندونزیاییهای مقیم مکه
، و محمود حریری از کارمندان وزارت کشور عربستان و عضو هیئت گسترش حرم
دیدار کرده است. موضوع گفت وگو در این دیدارها بیشتر رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای گوناگون و مسائل مربوط به حج بوده است.
او در جده به دیدار
ولیعهد و
امیر فهد وزیر معارف عربستان
و در مکه همراه بزرگان دیگر کشورها به دیدار
ملک سعود پادشاه عربستان رفته و سخنرانی او را به طور کامل در کتاب خود آورده است.
۱. تازی در گزارش سفر به مکه، در شرح اعمال و مناسک به یادکرد اعمال بسنده کرده
و در میان آنها از رفتار
مردم و امکانات رفاهی مانند آمبولانسها و خدمات درمانی و بهداشتی سخن گفته است.
۲. آداب و رسمهای مردم مغرب و دیگر کشورها در سفر حج، از دیگر موضوعات کتاب او است.
۳. اختلاف
ساعت و تقویم کشور عربستان با دیگر کشورها در آن هنگام برای تازی گیرا و در همان حال، گیج کننده بوده؛ زیرا ساعت کشور عربستان تابع ساعت جهانی
گرینویچ نبوده و به همین سبب، او
تاریخ و وقت کشور مغرب را ملاک یادداشتهای خود قرار داده است.
۴. به دلیل جایگاه سیاسی و موقعیت ویژه هیئت مغربی، تازی در مدینه توانسته است درون روضه
پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم را
زیارت کند و در آن جا
نماز گزارد
و در مکه نیز در مراسم شست وشوی
کعبه شرکت کند.
او در مدینه و مکه به عنوان یکی از اعضای این هیئت، به تقسیم هدایا میان خانوادههایی که هر سال از پادشاه مغرب صله دریافت میکردند، پرداخته است.
کتاب به سال ۱۴۲۲ق. در انتشارات دارالملک عبدالعزیز در ریاض در ۱۴۴ صفحه وزیری به چاپ رسیده است.
رحلة ابن بطوطه: ابن بطوطه (م. ۷۷۹ق.) ، به کوشش التازی، الرباط، المملکة المغربیه، ۱۴۱۷ق.
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله «التحلیق الی البیت العتیق».