• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قاعدۀ الإمام وارثُ مَن لا وارثَ لَه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



قاعدۀ الامام وارثُ مَن لا وارثَ لَه از قواعد فقهی برگرفته از روایتی از امام موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) و عبارت است از اینکه امام وارثِ میّتِ بدون وارث می‌باشد.



چنانچه میّتی وارثی، اعم از نسبی و سببی - جز زوجه که بنابر مشهور، وجود وی مانع ارث امام نمی‌شود - نداشته باشد و از طریق ولاء عتق و ولاء ضمانت جریره نیز وارثی نداشته باشد، میراث او جزء انفال و متعلق به امام (علیه‌السّلام) است و در زمان غیبت بنابر قول مشهور، میان فقرا و مستمندان شیعه تقسیم می‌شود. برخی متولی آن‌را فقیه جامع الشرائط دانسته‌اند.
از مواردی که به این قاعده استناد شده، جایی است که وارثِ مسلمان، کافر یا قاتل او باشد و یا از میّت کافر مالی بماند و وارثی نداشته باشد.


مستند قاعدۀ یاد شده روایتی با مضمون آن است که در آغاز اشاره شد و نیز روایاتی که چنین مالی را جزء انفال می‌داند. همچنین اجماع فقها.


۱. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲۶، ص۲۴۸.    
۲. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۹، ص۲۶۰.    
۳. سبزواری، سیدعبدالاعلی، مهذب الاحکام، ج۳۰، ص۲۰۰.    
۴. نراقی، احمد، مستند الشیعه، ج۱۹، ص۴۳۳.    
۵. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۹، ص۲۶۲-۲۶۳.    
۶. نراقی، احمد، مستند الشیعه، ج۱۹، ص۲۹.    
۷. نراقی، احمد، مستند الشیعه، ج۱۹، ص۵۱.    
۸. شهید ثانی، مسالک الافهام، ج۱۳، ص۲۳۰.    
۹. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۹، ص۲۶۵.    
۱۰. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۹، ص۲۶۰.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۶، ص۹۶.    


رده‌های این صفحه : قواعد فقهی




جعبه ابزار