الاعضالات العویصة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
الاعضالات العویصة تالیف
محمد باقر بن محمد حسینی مرعشی استر آبادی ، مشهور به
میرداماد ، از علمای
شیعه در آغاز
قرن یازدهم هجری و متوفای
سال ۱۰۴۰ هجری قمری است. وی
فیلسوف ،
حکیم ، ریاضی دان،
فقیه ، اصولی، متکلم و دانشمند بزرگ زمان خود بود.
نویسنده در آغاز با ذکر یک مسئله به جواب و شرح و توضیح در مورد آن می‌پردازد. عنوان هر مسئله را نیز
اعضال نامیده است. یعنی امر مشکل و
معضل. وی در این کتاب بیست مسئله مشکل از علوم و فنون مختلف بیان می‌فرماید. میرداماد در میان علمای
شیعه مشهور به استفاده از الفاظ سنگین و مشکل می‌باشد.
میرداماد از علمای بزرگ شیعه می‌باشد که در علوم و فنون مختلف صاحب نظر و اندیشمندی توانا می‌باشد. این کتاب منبعی خوب برای آشنایی با توان علمی و تسلط فراوان وی در علوم
ریاضیات ،
هندسه ،
کلام ،
فلسفه ،
فقه و
اصول می‌باشد.
مؤلف در پایان کتاب می‌فرماید: «و کتب احوج المربوبین و افقر المفتاقین الی رحمة ربه الجواد الغنی محمد بن محمد یدعی باقر الداماد الحسینی ختم الله له فی نشاتیه بالحسنی و آدئ ذی الحجة الحرام سرر شهور عام ۱۰۲۲ من الهجرة المقدسة المبارکة النبویة حامدا مصلیا مسلما مستغفرا.»
یعنی نگارنده این کتاب محتاج‌ترین بندگان و نیازمندترین نیازمندان به
رحمت پروردگار بخشنده بی نیاز، محمد فرزند محمد مشهور به
باقر داماد حسینی که امیدوارم
خداوند در
دنیا و
آخرت عاقبت او را ختم به خیر نماید می‌باشد. تاریخ پایان نگارش آن ۲۸
ذی حجة سال ۱۰۲۲ بعد از هجرت مبارک پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌باشد. در حالی که سپاسگزار خداوند و درود فرستنده بر پیامبرش و تسلیم اوامر الهی و درخواست کننده بخشش از درگاه او هستم.
این کتاب شامل بیست مساله مشکل می‌باشد که هر یک از علمی مستقل برگزیده شده است. مسئله اول تا چهارم مربوط به علم
ریاضیات و
هندسه ، مسئله پنجم مربوط به
علم فیزیک ، مسئله ششم مربوط به علم هیئت و ستاره شناسی، مسئله هفتم تا دهم مربوط به علم
حکمت و
فلسفه ، مسئله یازدهم تا چهاردهم مربوط به علم کلام، مسئله پانزدهم مربوط به علم فلسفه، مسئله شانزدهم تا بیستم مربوط به
علم فقه و
اصول می‌باشد.
آقا بزرگ تهرانی صاحب کتاب ارزشمند
الذریعة الی تصانیف الشیعة درباره این کتاب می‌فرماید: «الاعضالات العویصات فی فنون العلوم و الصناعات، للمحقق الداماد الامیر محمد باقر بن شمس الدین محمد حسین الاستر آبادی الاصفهانی، المتوفی سنة ۱۰۴۱، جواب عن عشرین مسالة
معضلة ریاضیة و حکمیة و کلامیة و منطقیة و الخمسة الاخیرة منها فقهیة و اصولیة فرغ منه سنة ۱۰۲۲، طبع مع السبع الشداد له سنة ۱۳۱۷».
یعنی کتاب
اعضالات العویصات در فنون، صناعات و علوم مختلف می‌باشد. مؤلف آن محقق داماد، امیر محمد باقر فرزند
شمس الدین محمد حسین استرآبادی اصفهانی ، متوفای
سال ۱۰۴۱ هجری قمری می‌باشد.
این کتاب درباره بیست مسئله مشکل
ریاضی ،
حکمت ،
کلام و
منطق می‌باشد.
پنج مسئله آخر آن در
علم فقه و
اصول است. مؤلف در سال ۱۰۲۲ هجری قمری نگارش آن را به پایان رسانده است. این کتاب با کتاب
السبع الشداد نوشته مؤلف در سال ۱۳۱۷ هجری قمری به چاپ رسیده است.
نسخه‌ای که در این برنامه از آن استفاده شده، ناشر آن سید جمال الدین میرداماد. تاریخ نشر آن سال ۱۳۹۷ هجری قمری در یک جلد و در قطع وزیری و چاپ اول می‌باشد.
این کتاب به همراه دوازده رساله دیگر از مؤلف به چاپ رسیده است.
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
