الإسرائیلیات و الموضوعات فی کتب التفاسیر (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
الاسرائیلیات و الموضوعات فی کتب التفاسیر قدیما و حدیثا
تالیف سید یوسف محمود ابو عزیز است.
موضوع این
اثر، بررسی و
نقد اسرائیلیات در
کتب تفسیری مشهور و بازگو کردن
رای صواب در مورد آن هاست.
این
اثر از یک مقدمه و دو بخش تشکیل شده است.
مؤلف در مقدمه به
ضرورت دست یابی به
تفسیر صحیح برای هر
مسلمان در عصر امروز تاکید میکند زیرا با وارد شدن افسانهها و
خرافات بنی اسرائیلی به درون
احادیث و تفسیرها، شناخت سره و ناسره آنها کار بسیار مشکل است و فهم صحیح
قرآن از
واجبات شرعی میباشد. ایشان در ادامه،
علت و عامل ورود این احادیث در کتب تفسیری در دو چیز خلاصه میکنند و میگویند: یکی از علل مهم گسترش روایات
اسرائیلی سهل انگاری، تسامح و تساهل و بی دقتی برخی مفسران است زیرا آنها
دقت و
احتیاط لازم را در نقل
حدیث به عمل نیاوردهاند و عامل دوم آنها با کوتاه کردن اسناد روایات، سخنان را بدون اسناد به گویندگان آنها نقل کردند از این رو، روایات بیگانه وارد شد و درست و نادرست درهم آمیخت.
بخش اول: کلیات در این بخش مؤلف، خواننده را با مفهوم تفسیر، تاویل، تفسیر در نگاه بدرالدین زرکشی،
دلیل نیاز به تفسیر، انواع تفسیر، معروفترین صحابه مفسر، بارزترین چهرههای مفسران در عصر تابعین، شرایط مفسر و تعریف اسرائیلیات و جعل حدیث و عوامل آن آشنا میکند. در آخر این بخش دوازده کتابی که مؤلف آنها را مورد بررسی خواهد داد نام برده تفسیر امام طبری جامع البیان،
تفسیر سیوطی، تفسیر ابن کثیر، تفسیر فخر رازی
تفسیر زمخشری، تفسیر ابن جوزی، تفسیر قرطبی، تفسیر جلالین، تفسیر نسفی، تفسیر آلوسی، تفسیر سید قطب و تفسیر سعدی در پایان گرایشهای انحرافی در تفسیر بازگو میشود و به بررسی جایگاه
روایات در تفسیر ماثور میپردازد که در این تفسیر ضعف اسانید، جعل و وضع در روایات تفسیری و اسرائیلیات شایان توجه است مطرح و نمونههایی از آن آورده میشود. بخش دوم که ۴/ ۳ کتاب را تشکیل میدهد روایات جعلی و اسرائیلیات در تفاسیر ذکر شده در کتب بالا را بیان و به نقد و بررسی آنها میپردازد. از جمله آنها اسرائیلیات و جعل حدیث در
آفرینش آدم علیهالسّلام ، افسانه سرایی درباره
حضرت داود علیهالسّلام ، افسانه سرایی درباره
حضرت یوسف علیهالسّلام ، اسرائیلیات در قصه
حضرت موسی علیهالسّلام ،
اسرائیلیات و افسانه سرایی در آفرینش دریاها،
خورشید و
ماه و
رعدوبرق، افسانه سرایی در
داستان سلیمان علیهالسّلام ،
ازدواج پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم با زینب بنت جحش و... در پاورقیهای آمده در
اثر فقط ارجاعات ذکر شده است. در پایان کتاب فهرست مراجع و منابع و فهرست مطالب درج شده است.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.