• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اقسام ایمان در قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



واژه ایمان از ریشه «امن» به معنای تصدیق کردن بوده؛ وبه همین معناست آیه (وما انت بمؤمن لنا)ای: بمصدق.و یکی از اسامی قرآن «ایمان» است: (ربنا اننا سمعنا منادیا ینادی للایمان ان آمنوا بربکم)؛ "پروردگارا ما شنیدیم که دعوتگری به ایمان فرا می‌خواند که به پروردگار خود ایمان آورید".



امام صادق علیه‌السّلام می‌فرماید: «ایمان» در قرآن چهارگونه مطرح گشته است: اقرار، تصدیق، انجام واجبات و تایید.

۱.۱ - اقرار زبانی

خداوند می‌فرماید: «یا ایهاالذین آمنوا خذوا حذرکم...» (ای کسانی که «ایمان» آورده‌اید با کمال دقت مراقب دشمن باشید (تا غافلگیرنشوید) و در دسته‌های متعدد یا به صورت اجتماع، (برای مبارزه) به راه افتید، در میان شما افرادی (منافق) وجوددارند که هم خودشان سست می‌باشند و هم دیگران را به سستی می‌کشانند، اگر مصیبتی به شما برسد می‌گویند: خدا به ما نعمت داد که با مجاهدان نبودیم تا شاهد صحنه‌های دلخراش گردیم. واگر با خبر شوند که مومنان واقعی پیروز شده‌اند و طبعا به غنائمی نیز دست پیدا کرده‌اند، همچون افراد بیگانه‌ای که هیچ ارتباطی میان آنها و مومنان نبوده، از روی حسرت می‌گویند: ‌ای کاش ما هم با مجاهدان بودیم و سهم بزرگی نصیب ما می‌شد.)
امام می‌فرماید: اگر اهل شرق و غرب این سخن را بر زبان جاری می‌ساختند از دایره ایمان بیرون می‌رفتند. اما با این حال چون اقرار زبانی کرده بودند خداوند آنها را مومن نامیده و به همین جهت مومنان دعوت می‌شوند که ایمان آورند: «یا ایهاالذین"آمنوا"، "آمنوا" بالله و رسوله» که خداوند به خاطراقرار زبانی آنها را مومن نامیده و به ایشان فرموده ایمان آورید یعنی تصدیق هم بنمائید.

۱.۲ - تصدیق قلبی

خداوندمی فرماید: «الذین "آمنوا" و کانوا یتقون لهم البشری فی الحیاه الدنیا و فی الاخره» (آنها "اولیای خدا" کسانی هستندکه ایمان آورده و "قلبا تصدیق نمودند" و بطور مداوم تقوا وپرهیزکاری را پیشه خود ساخته‌اند، برای ایشان در زندگی دنیا ودر آخرت بشارت است.)
و همچنین در آنجا که خداوند از قول بنی اسرائیل چنین نقل می‌کند که: «یا موسی لن نومن لک...» یعنی‌ای موسی ما هرگز به تو ایمان نمی‌آوریم (و تو راقلبا تصدیق نمی‌کنیم) مگر آنکه خدا را (با چشم خود) آشکاراببینیم!

۱.۳ - انجام واجبات

خداوند می‌فرماید: «و ما کان الله لیضیع ایمانکم...» وقتی خداوند قبله پیامبرش را به طرف کعبه تغییر جهت داد،اصحاب رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم گفتند: (وای برما) نمازهایی که به سوی بیت المقدس اقامه کردیم باطل گشت! خداوند در پاسخ، آیه فوق را نازل کرد وفرمود: «خداوند ایمان (نمازهای) شما را تباه نخواهدساخت.»

۱.۴ - تایید و حمایت

خداوند می‌فرماید: «لا تجدقوما یومنون بالله و...» هیچ قوم و گروهی را که ایمان به خداو روز قیامت دارد نمی‌یابی که با دشمنان خدا و رسولش دوستی کنند، هرچند پدران یا فرزندان یا برادران یا خویشاوندان آنهاباشند، ایشان کسانی هستند که خدا ایمان (یعنی تایید و حمایت خود) را بر لوح و صفحه قلوبشان نوشته و با روحی از جانب خودش آنها را تقویت فرموده...»


۱. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۷.    
۲. کتاب العین، الخلیل بن احمد الفراهیدی، واژه «امن»، ج۸ ص۳۸۹.    
۳. آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۳.    
۴. نساء/سوره۴، آیه۷۱-۷۳.    
۵. نساء/سوره۴، آیه۱۳۶.    
۶. یونس/سوره۱۰، آیه۶۳.    
۷. یونس/سوره۱۰، آیه۶۴.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۵۵.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۱۴۳.    
۱۰. مجادله/سوره۵۸، آیه۲۲.    
۱۱. تفسیر قمی، علی بن إبراهیم القمی، ج۱، ص۳۰، چاپ نجف.    



دانشنامه کلام و عقاید، برگرفته از مقاله «اقسام ایمان در قرآن».    




جعبه ابزار