اعجاز بیانی قرآن (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«اعجاز
بیانی قرآن» نوشته دکتر عایشه
عبد الرحمن بنت الشاطئ با ترجمه حسین صابری است. این کتاب چهرهای تازه از
بیان و
بلاغت قرآن و اسرار آن را معرفی میکند.
نویسنده در این کتاب نشان میدهد که چگونه در این کتاب
الهی هرچیز در جای خویش قرار دارد و همین برجستهترین راز بلاغت
قرآن است. وی در مقدمه کتاب به بیان سیر اجمالی آراء و نظریات و تالیفاتی که در این عرصه خود را نشان دادهاند و همچنین به معرفی کتاب خود میپردازد. مؤلف مسائل
معجزه،
اعجاز و
تحدی قرآنی، وجوه اعجاز و بیان
قرآن و تلاشهای علمای بلاغت در زمینه پرده برداشتن از
اعجاز قرآن و وجوه آن را مورد بحث قرار میدهد و خود نظریه اعجاز به بیان و بلاغت را برمی گزیند و آن را تقویت و تبیین میکند. سپس در سه بخش
حروف مقطعه و الفاظ و واژهها و سرانجام اسالیب
قرآنی نظریه خود را تعقیب مینماید و سرانجام مسائل ابن ازرق و
تفسیر ابن عباس از واژههای
قرآنی را مورد نقد و بررسی قرار میدهد تا نشان دهد که چگونه هر تلاشی برای جایگزین کردن حرفی با حروف
قرآنی، یا واژهای با واژه
قرآنی و یا اسلوبی با اسلوب
قرآنی- هرچند که در جایی دیگر از همین کتاب الهی نیز به کار رفته باشد- تلاشی ناموفق و ناکام است و چگونه در
قرآن کریم هرچیز در جای خویش قرار گرفته و هر تفسیر لغوی یا هر توجیه نحوی جز تلاشی برای تقریب به ذهن نیست.
نویسنده در بیان هدف و انگیزه نگارش این کتاب مینویسد: اعجاز
بیانی اقتضا میکند که هر مفسری در راه آوردن همانندی برای واژههای
قرآنی و در جای آن، درمانده و ناتوان گردد؛ بلکه در این نیز ناتوانیم که برای واژه
قرآنی بدیلی از دیگر کلمات این کتاب الهی که در موضعی دیگر و در سیاقی دیگر آمده است بیابیم.
این کتاب مشتمل بر یادداشتی از مترجم، یادداشتی از مؤلف، یک مقدمه و سه گفتار ذیل میباشد: در گفتار اول عناوین: معجزه،
جدل و مبارزه جویی و نمایش اعجاز، وجوه اعجاز و بیان
قرآنی،
علمای بلاغت و
اعجاز بیانی مورد بحث واقع میشود. و در گفتار دوم «نظریهای در اعجاز
بیانی» به عناوینی چون: حروف مقطعه و راز نهفته در حروف، دلالتهای الفاظ و راز کلمات (رؤیا و حلم، آنس و ابصر، نای و بعد و...) و اسلوبهای
قرآنی و راز نهفته در چگونگی تعبیر برمی خوریم. در گفتار سوم مسائل ابن ازرق و تفسیر
ابن عباس از واژههای
قرآنی مورد نقد و بررسی قرار میگیرد. فهرست مطالب کتاب نیز در ابتدای آن درج شده است.
نویسنده کتاب دکتر عایشه
عبد الرحمن نبت الشاطئ،
قرآن پژوه مصری است. این کتاب توسط آقای حسین صابری به فارسی برگردان شده و در قطع وزیری با جلد شومیز در ۶۳۲ صفحه نخستین بار در سال ۱۳۷۶ خورشیدی از سوی «شرکت انتشارات علمی و فرهنگی» تهران به چاپ رسیده است.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.