اظهار تعجب (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مسلمانان در برابر شایعه‌ها و تهمت‌های جنسی علیه یکدیگر و
بهتان عظیم دانستن آن‌ها، موظف
به اظهار تعجب هستند.
«و لولا اذ سمعتموه قلتم ما یکون لنا ان نتکلم بهـذا سبحـنک هـذا بهتـن عظیم.» «و (گر نه) چرا وقتی آن را شنیدید نگفتید برای ما سزاوار نیست که در این (موضوع) سخن گوییم (خداوندا) تو منزهی این بهتانی بزرگ است.»
«سبحانک» در این جا
کنایه از تعجب است.
کلمه" سبحانک" در این میان، کلمه‌ای است معترضه و این از ادب
قرآن کریم است که هر جا می‌خواهد کسی را منزه از عیب معرفی کند، برای رعایت ادب نخست
خدا را منزه می‌کند.
کلمه" بهتان"
به معنای
افتراء است و اگر آن را بهتان نامیده‌اند، چون شخص مورد افتراء را مبهوت می‌کند که یا للعجب من کی چنین حرفی را زده و یا چنین کاری را کرده‌ام؟ و اگر آن را بهتانی عظیم خوانده، بدین جهت بوده که
تهمت مربوط
به ناموس، آن هم ناموس متعلق
به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بوده و بهتان بودنش بدین سبب بوده که اخباری بدون علم و ادعایی بدون شاهد بوده است.
در واقع قبلا تنها
به خاطر این ملامت شده بودند که چرا با
حسن ظن نسبت
به کسانی که مورد
اتهام واقع شده بودند نگاه نکردند، اما در اینجا می‌گوید علاوه بر
حسن ظن شما می‌بایست هرگز
به خود اجازه ندهید که لب
به چنین تهمتی بگشائید، تا چه رسد که عامل نشر آن شوید.
شما باید از این تهمت بزرگ غرق تعجب می‌شدید و
به یاد پاکی و منزه بودن
پروردگار می‌افتادید و از اینکه آلوده نشر چنین تهمتی شوید
به خدا پناه می‌بردید.
اما مع الاسف شما
به سادگی و آسانی از کنار آن گذشتید- سهل است-
به آن نیز دامن زدید و ناآگاهانه آلت دست
منافقان توطئه گر و شایعه ساز شدید.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۱۸۵، برگرفته از مقاله «اظهار تعجب».
