اصل عدم تداخل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اصل عدم تداخل
اصل تعدّد
مسبّب به تعداد
اسباب و کافى نبودن یک
مسبّب براى چند
سبب است و از آن در
اصول فقه، مبحث الفاظ، بحث مفاهیم سخن رفته است.
تداخل و عدم تداخل یا در
اسباب است و یا در
مسبّبات. عدم
تداخل اسباب آن است که اگر
اسباب شرعى چیزى متعدّد باشد- مانند خوابیدن و
ادرار کردن که هر یک
سببى مستقل براى وجوب
وضو است و نیز همچون
جنابت و
حیض که
سبب وجوب
غسل مى‌باشند-
مسبّب (وضو و غسل) نیز متعدّد خواهد بود، ولى در
تداخل اسباب،
اسباب متعدّد، مقتضى یک
مسبّب مى‌باشند؛ به طورى که گویا یک
سبب پدید آمده است. در
مسبّب‌ها نیز بحث تداخل و عدم تداخل این گونه مطرح است که آیا بر فرض عدم تداخل
اسباب و تعدّد وجوب، اکتفا به یک امتثال مانند یک وضو یا غسل جایز است یا خیر؟
اصل در هر دو (
اسباب و
مسبّبات) عدم تداخل است، مگر دلیلى بر تداخل باشد؛ چنانچه در
غسل و
وضو چنین است.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۵۵۵
