اصحاب فیل و کعبه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بعد از توطئه سپاه ابرهه جهت حمله به
خانه خدا و نقشه تخریب آن،
خداوند متعال نقشه آنها را بر آب کرده و حتی این توطئه، موجب گمراهی‌شان شد.
اصحاب فیل تصمیم گرفتند خانه کعبه را ویران کنند:
• «أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ؛ آيا نديدى پروردگارت با فيل سواران (لشکر
ابرهه که براى نابودى کعبه آمده بودند) چه کرد؟!».
• «أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ؛ آيا نقشه آنها را در
ضلالت و تباهى قرار نداد؟!».
مراد از کید آنان سوء قصدى است که درباره
مکه داشتند و مى‌خواستند بیت الحرام را تخریب کنند، و کلمه (تضلیل) و (اضلال) هر دو به یک معناست، و کید آنان را در تضلیل قرار دادن، به معناى آن است که نقشه آنان را نقش بر
آب ساخته، زحماتشان را بى‌نتیجه سازد، آنها راه افتادند تا کعبه را ویران کنند؛ ولى در نتیجه تضلیل الهى، خودشان هلاک شدند.
مكر اصحاب فيل در تهاجم به كعبه، از سوى خداوند متعال
باطل شد:
• «أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحَابِ الْفِيلِ؛ آيا نديدى پروردگارت با فيل سواران (لشکر ابرهه که براى نابودى کعبه آمده بودند) چه کرد؟!».
در نخستین
آیه این سوره پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم) را
مخاطب ساخته مى‌فرماید: آیا ندیدى پروردگارت با
اصحاب فیل چه کرد؟ (ا لم تر کیف فعل ربک باصحاب الفیل).
آنها با آن همه لشگر و قدرت آمده بودند تا
خانه خدا را ویران سازند، و خداوند با لشگرى به ظاهر بسیار کوچک و ناچیز، آنها را درهم کوبید، فیل‌ها را با پرنده‌هاى کوچک و سلاح‌هاى پیشرفته آن روز را با سنگ‌ریزه سجیل از کار انداخت، تا ضعف و ناتوانى این
انسان مغرور و خیره سر را در برابر
قدرت الهی ظاهر و
آشکار سازد.
• «أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ؛ آيا نقشه آنها را در ضلالت و تباهى قرار نداد؟!».
آنها قصد داشتند خانه کعبه را خراب کنند، به این
امید که به کلیساى
یمن مرکزیت بخشند، و تمام قبایل
عرب را متوجه آنجا سازند؛ اما آنها نه‌تنها به مقصد خود نرسیدند، بلکه این ماجرا که آوازه‌اش در تمام جزیره
عربستان پیچید بر عظمت
مکه و خانه کعبه افزود، و در دل‌هاى مشتاقان را بیش از پیش متوجه آن ساخت و به آن دیار
امنیت بیشترى بخشید.
و منظور از تضلیل که همان گمراه ساختن است این است که آنها هرگز به هدف خود نرسیدند.
یعنی بعد از دقایقی که
سپاه ابرهه از کوه سرازیر شد، پرندگانی از سوی دریای احمر فرا رسیدند که هر کدام سنگ‌ریزه‌هایی در منقار و دو پنجه خویش داشتند که این سنگ‌ریزه‌ها را بر سر لشکر فرو ریخته و آنها را هلاک نمودند.
این مجازاتی بسیار بزرگ با سنگ‌ریزه‌هایی بسیار کوچک بود که موجب وحشت بین سپاه و فرار آنها به سوی
یمن شد؛ ولی به یمن نرسیده و همه در بین راه مردند؛ خود
ابرهه نیز مجروح شده و او را با وضع عجیبی به یمن بردند تا عبرت همگان شود؛ اما طولی نکشید که ابرهه در یمن مُرد.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۳۶، برگرفته از مقاله «اصحاب فیل و کعبه».
