• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اشباه و نظائر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


همانندها در حکم یا موضوع را اشباه و نظائر گویند.


اشباه و نظایر عبارتند از موضوعات مختلف که در یک حکم مشترکند و یا‌ احکام مختلف که به یک موضوع تعلّق دارند.
[۱] مفید، محمد بن محمد، مسائل العویص، ص۳.    


از آن به «استیناس» نیز تعبیر می‌شود.

استدلال به اشباه و نظایر برای اثبات حکم به صرف شباهت و همانندی، قیاس و از نظر فقهای امامیه باطل است، لیکن فقها جهت بهتر فهمیدن حکم از دلیل و نزدیک شدن ذهن به واقع، از آن در فقه استدلالی بسیار بهره گرفته‌اند.
[۲] بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۷، ص۲۳۷.    
[۳] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴، ص۳۴۳.    


برخی فقیهان کتابی مستقل در موضوع اشباه و نظایر تدوین کرده‌اند مانند «نزهة الناظر فی الجمع بین الاشباه و النظائر» تألیف یحیی بن سعید حلی (متوفای ۶۸۹ ه‌. ق).

۱. ↑ مفید، محمد بن محمد، مسائل العویص، ص۳.    
۲. ↑ بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۷، ص۲۳۷.    
۳. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴، ص۳۴۳.    


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۵۲۸.    


رده‌های این صفحه : اصول فقه | قیاس | مباحث حجت
جعبه ابزار