اسماعیل بن اسحاق ازدی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسماعیل بن اسحاق ازدی (
۱۹۹-
۲۸۲ق)، از فقهای بزرگ
مالکی مذهب قرن سوم هجری قمری بود.
ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن اسماعیل ازدی بصری بغدادی، در سال ۱۹۹ق به دنیا آمد.
اصل او از
بصره بود، ولی
بغداد را وطن خویش قرار داد.
ابواسحاق از کودکی به آموختن
علم روی آورد و
فقه را نزد
احمد بن معدل، و حدیث را نزد
علی بن مدینی،
و
علم قرائت را نزد
احمد بن سهل فرا گرفت.
ازدی در
فقه به مقامی رسید که مالکی‌های اهل
عراق فقه را از او آموختند. وی از پدرش و از
اباولید طیالسی،
علی بن مدینی و
محمد بن عبدالله انصاری روایت کرده و افرادی چون
عبدالله بن احمد بن حنبل،
ابوبکر شافعی،
اسماعیل صفّار و
ابوالقاسم بغوی از او روایت کرده‌اند.
ازدی از فقهای بزرگ مذهب مالکی بود که در گسترش این مذهب کوشید.
ابواسحاق قضاوت شهرهای
بغداد،
مدائن و نهروانات را به مدت ۳۲ سال برعهده داشت.
اسماعیل بن اسحاق سرانجام در سال ۲۸۲ق وفات یافت.
آثار او عبارت‌اند از:
•
الشفاعه؛ • الفرائض؛ • شواهد؛ • الموطا؛ • مسند حدیث مالک بن انس؛ • مسند حدیث ثابت بنانی؛ • مسند حدیث ایوب سختیانی؛ • مسند حدیث ابوهریره؛ • مسند حدیث ام زرع؛ • مسند یحیی بن سعید انصاری و موطوء یحیی بن سعید انصاری؛ • احکام القرآن؛ • معانی القرآن و اعرابه؛ • القراءات؛ •مساله المنّی یصیب الثوب؛ •
الشفعه و ما روی فیها من الآثار؛ • المبسوط؛ • الاموال و المغازی؛ • الاصول؛ •السنن؛ • الردّ علی ابی حنیفه؛ • الرد علی
شافعی؛ • الاحتجاج بالقرآن؛ • الصلاة علی النبی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)
• الصلاة؛ • جزء اسماعیل؛ • الفقه اعراب القرآن
• اهوال القیامه و الرد علی محمد بن الحسن.
(دیگر منابع:
)
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «اسماعیل ازدی»، ج۱، ص۱۷۸.
