استهزاگری منافقان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از مصادیق
استهزاگران که در
آیات قرآن معرفی شده‌اند منافقان هستند.
منافقان، مسخره‌كننده
مؤمنان:
۱. «وَإِذَا لَقُواْ الَّذِينَ آمَنُواْ قَالُواْ آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْاْ إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُواْ إِنَّا مَعَكْمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُونَ؛
و هنگامى كه افراد با ايمان را
ملاقات مى‌كنند، مى‌گويند: ما ايمان آورده‌ايم! ولى هنگامى كه با شيطانها و هم كيشان خود خلوت مى‌كنند، مى‌گويند: ما با شماييم! ما فقط آنها را
استهزا مى‌كنيم!»
۲. «فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ إِلى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِما أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ وَ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ • الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقاتِ وَ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ؛
اين عمل، روحِ نفاق را، تا روزى كه خدا را ملاقات كنند، در دلهايشان برقرار ساخت. اين سزاى شكستن پيمانى است كه با خدا بسته بودند و سزاى دروغ‌هايى است كه مى‌گفتند. كسانى كه از مؤمنان فرمانبردار، در صدقاتشان عيبجويى مى‌كنند، وكسانى راكه براى انفاق در راه خدا جز به مقدارِ ناچيزِ توانايى خود دسترسى ندارند، مسخره مى‌نمايند، خدا آنها را استهزا مى‌كند؛ و كيفر مى‌دهد؛ و براى آنها عذاب دردناكى است!»
استهزاى
خداوند از سوى منافقان:
«يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا فِي قُلُوبِهِم قُلِ اسْتَهْزِئُواْ ... • وَلَئِن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ؛
منافقان از آن بيم دارند كه سوره‌اى برضدّ آنان نازل گردد، و به آنها از اسرار درون قلبشان خبر دهد. بگو: استهزا كنيد! ... و اگر از آنها بپرسى (: چرا اين اعمال خلاف را انجام داديد؟!)، مى‌گويند: ما
شوخی و
بازی مى‌كرديم. بگو: آيا خدا و آيات او و پيامبرش را مسخره مى‌كرديد؟!»
استهزاى قرآن و
آیات الهی از سوى منافقان:
۱. «وَقَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آيَاتِ اللّهِ يُكَفَرُ بِهَا وَيُسْتَهْزَأُ بِهَا ... إِنَّ اللّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِينَ وَالْكَافِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعًا؛
و خداوند اين حكم را در كتابش بر شما نازل كرده كه هر گاه بشنويد افرادى آيات خدا را انكار و استهزا مى‌كنند، ... خداوند، همه منافقان و
کافران را در
دوزخ جمع مى‌كند.»
۲. «يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا فِي قُلُوبِهِم قُلِ اسْتَهْزِئُواْ ... • وَلَئِن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ؛
منافقان از آن بيم دارند كه سوره‌اى برضدّ آنان نازل گردد، و به آنها از اسرار درون قلبشان خبر دهد. بگو: استهزا كنيد! ... و اگر از آنها بپرسى(: چرا اين اعمال خلاف را انجام داديد؟!)، مى‌گويند: ما شوخى و بازى مى‌كرديم. بگو: آيا خدا و آيات او و پيامبرش را مسخره مى‌كرديد؟!»
بذله‌گویی و استهزاى
ارزشهای الهی، شيوه مستمرّ منافقان در طول
تاریخ:
«كَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كانُوا أَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَ أَكْثَرَ أَمْوالًا وَ أَوْلاداً فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلاقِهِمْ وَ خُضْتُمْ كَالَّذِي خاضُوا أُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ؛
(شما منافقان،) همانند كسانى هستيد كه قبل از شما بودند و راه نفاق پيمودند؛ بلكه آنها از شما نيرومندتر، و اموال و فرزندانشان بيشتر بود. آنها از بهره خود از مواهب الهى در راه گناه و هوس استفاده كردند؛ شما نيز از بهره خود، در اين راه استفاده كرديد، همان‌گونه كه آنها استفاده كردند؛ شما در كفر و نفاق و استهزاى مؤمنان فرو رفتيد، همان‌گونه كه آنها فرورفتند؛ و سرانجام اعمالشان در دنيا وآخرت نابود شد؛ و آنها همان زيانكارانند.»
استهزاى
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى منافقان:
«يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا فِي قُلُوبِهِم قُلِ اسْتَهْزِئُواْ ... • وَلَئِن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ؛
منافقان از آن بيم دارند كه سوره‌اى برضدّ آنان نازل گردد، و به آنها از اسرار درون قلبشان خبر دهد. بگو: استهزا كنيد! ... و اگر از آنها بپرسى (: چرا اين اعمال خلاف را انجام داديد؟!)، مى‌گويند: ما شوخى و بازى مى‌كرديم. بگو: آيا خدا و آيات او و پيامبرش را مسخره مى‌كرديد؟!»
تحیّت تمسخرآميز منافقان به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در پى دارنده
جهنّم:
«أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْوى ثُمَّ يَعُودُونَ لِما نُهُوا عَنْهُ وَ يَتَناجَوْنَ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ إِذا جاؤُكَ حَيَّوْكَ بِما لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَ يَقُولُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ لَوْ لا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِما نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَها فَبِئْسَ الْمَصِيرُ؛
آيا نديدى كسانى را كه از
نجوا (سخنان در گوشى) نهى شدند، سپس به كارى كه از آن نهى شده بودند باز مى‌گردند و براى انجام گناه و تعدّى و نافرمانىِ پيامبر به نجوا مى‌پردازند و هنگامى كه نزد تو مى‌آيند تو را تحيّتى مى‌گويند كه خدا به تو نگفته است (تحيتى توهين‌آميز)، و در دل خود مى‌گويند: چرا خداوند ما را بخاطر گفته‌هايمان عذاب نمى‌كند؟! جهنم براى آنان كافى است، وارد آن مى‌شوند، و چه بد فرجامى است!»
استهزاى مؤمنان
انفاق‌کننده و
ایثارگر از سوى منافقان:
«فَأَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا فِي قُلُوبِهِمْ إِلَى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِمَا أَخْلَفُواْ اللّهَ مَا وَعَدُوهُ ... • الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذِينَ لاَ يَجِدُونَ إِلاَّ جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللّهُ مِنْهُمْ ...؛
اين عمل، روحِ نفاق را، تا روزى كه خدا را ملاقات كنند، در دلهايشان برقرار ساخت. اين سزاى شكستن پيمانى است كه با خدا بسته بودند ...كسانى كه از مؤمنان فرمانبردار، در صدقاتشان
عیبجویی مى‌كنند، وكسانى راكه براى انفاق در
راه خدا جز به مقدارِ ناچيزِ توانايى خود دسترسى ندارند، مسخره مى‌نمايند، خدا آنها را استهزا مى‌كند....»
استهزاى منافقان صدر اسلام، نسبت به زكات دهندگان
ثروتمند:
«الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقاتِ وَ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ ...؛
كسانى كه از مؤمنان فرمانبردار، در صدقاتشان عيبجويى مى‌كنند، وكسانى راكه براى انفاق در راه خدا جز به مقدارِ ناچيزِ توانايى خود دسترسى ندارند، مسخره مى‌نمايند، خدا آنها را استهزا مى‌كند....»
مقابله «المطّوعين» با «لايجدون الّاجهدهم» قرينه است كه مقصود از «مطوعين» زكات‌دهندگان برخوردار و ثروتمند است.
استهزاى منافقان صدر اسلام، نسبت به
زکات دهندگان غير توانگر:
«الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقاتِ وَ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ ...؛
كسانى كه از مؤمنان فرمانبردار، در صدقاتشان عيبجويى مى‌كنند، وكسانى راكه براى انفاق در راه خدا جز به مقدارِ ناچيزِ توانايى خود دسترسى ندارند، مسخره مى‌نمايند، خدا آنها را استهزا مى‌كند....»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۲۳۳، برگرفته از مقاله «استهزاگران (منافقان)». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۷۶، برگرفته از مقاله «استهزاهای منافقان».
