• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استصحاب کلی قسم دوم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


استصحاب کلی قسم دوم استصحاب کلّیِ مردّد در انطباق بر فرد مقطوع البقاء و فرد مقطوع الارتفاع است.


استصحاب کلی قسم دوم، به استصحابی گفته می‌شود که مستصحب آن کلی می‌باشد، اما شک در بقای کلی ناشی از این است که از ابتدا تردید وجود دارد که آیا کلی در ضمن این فرد به وجود آمده تا الآن هم قطع به بقای آن باشد، یا در ضمن فرد دیگری به وجود آمده تا الآن قطع به عدم بقا و ارتفاع آن باشد.

پس منشأ شک، مردد بودن فرد که کلی در ضمن آن به وجود آمده بین دو نوع (گنجشک و فیل) است که یکی از آنها مقطوع البقاء و دیگری مقطوع الارتفاع می‌باشد؛ برای مثال، شخصی یقین دارد که «کلی حیوان» در خانه به وجود آمده، ولی شک دارد آیا آن کلی در ضمن گنجشک است که حدود یک سال عمر می‌کند و یا در ضمن فیل است که بیش از چهل یا پنجاه سال عمر می‌کند؛ حال پس از گذشت یک سال شک می‌کند که آیا کلی حیوان در خانه وجود دارد یا خیر. در این جا منشأ شک این است که او از اول مردد بوده که کلی در ضمن کدام فرد به وجود آمده است؛ اگر در ضمن فرد قصیر العمر به وجود آمده باشد، هم اکنون مقطوع الارتفاع است و اگر در ضمن فرد طویل العمر محقق شده باشد، هم اکنون مقطوع البقاء است.
[۱] دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۲، ص۵۱۸.    
[۲] بحوث فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۶، ص۲۴۲.    
[۳] الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة، قدسی مهر، خلیل، ص۱۰۲.    
[۴] المحصول فی علم الاصول، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۴، ص۱۰۶.    
[۵] مصباح الاصول، خویی، ابوالقاسم، ج۳، ص۱۰۳.    
[۶] اصطلاحات الاصول، مشکینی، علی، ص۳۵.    
[۷] منتقی الاصول، روحانی، محمد، ج۶، ص۱۵۹.    


در این قسم فقط «استصحاب کلی» جاری است و «استصحاب فرد» جاری نمی‌شود، چون در کلی، ارکان استصحاب (یقین سابق و شک لاحق) موجود است، ولی در فرد، بعضی از ارکان استصحاب (یقین سابق) وجود ندارد، چون هیچ یک از دو فرد، متیقن نمی‌باشد.
[۸] فوائد الاصول، نائینی، محمد حسین، ج۴، ص۴۱۲.    
[۹] الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة، کوثرانی، محمود، ص۲۵۷.
[۱۰] الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۵، ص۱۱۶.
[۱۱] آراؤنا فی اصول الفقه، طباطبایی قمی، تقی، ج۱، ص۴۸.    
[۱۲] الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۴، ص۲۱۵.    
[۱۳] تحریرات فی الاصول، خمینی، مصطفی، ج۸، ص۴۶۱.    
[۱۴] علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۳۶۶.
[۱۵] فرائد الاصول، انصاری، مرتضی بن محمد امین، ج۳، ص۱۹۱.    
[۱۶] کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۵، ص۳۶۸.
[۱۷] سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۱۴، ص۴۲۸.


۱. ↑ دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۲، ص۵۱۸.    
۲. ↑ بحوث فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۶، ص۲۴۲.    
۳. ↑ الفروق المهمة فی الاصول الفقهیة، قدسی مهر، خلیل، ص۱۰۲.    
۴. ↑ المحصول فی علم الاصول، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۴، ص۱۰۶.    
۵. ↑ مصباح الاصول، خویی، ابوالقاسم، ج۳، ص۱۰۳.    
۶. ↑ اصطلاحات الاصول، مشکینی، علی، ص۳۵.    
۷. ↑ منتقی الاصول، روحانی، محمد، ج۶، ص۱۵۹.    
۸. ↑ فوائد الاصول، نائینی، محمد حسین، ج۴، ص۴۱۲.    
۹. ↑ الاستصحاب فی الشریعة الاسلامیة، کوثرانی، محمود، ص۲۵۷.
۱۰. ↑ الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۵، ص۱۱۶.
۱۱. ↑ آراؤنا فی اصول الفقه، طباطبایی قمی، تقی، ج۱، ص۴۸.    
۱۲. ↑ الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۴، ص۲۱۵.    
۱۳. ↑ تحریرات فی الاصول، خمینی، مصطفی، ج۸، ص۴۶۱.    
۱۴. ↑ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۳۶۶.
۱۵. ↑ فرائد الاصول، انصاری، مرتضی بن محمد امین، ج۳، ص۱۹۱.    
۱۶. ↑ کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۵، ص۳۶۸.
۱۷. ↑ سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۱۴، ص۴۲۸.


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۷۷، برگرفته از مقاله «استصحاب کلی قسم دوم».    


رده‌های این صفحه : استصحاب کلی
جعبه ابزار