• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ارکان نسخ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ارکان نسخ به عناصر مقوّم نسخ اطلاق می‌شود.



ارکان نسخ، عناصری است که قوام نسخ به وجود آن‌ها بستگی دارد و با نبود هر یک از آن‌ها، نسخ تحقق پیدا نمی‌کند.


برای تحقق نسخ ، وجود ارکان چهارگانه ذیل ضرورت دارد:

۲.۱ - ناسخ

ناسخ : به عبارات دال بر نسخ، مجازا ناسخ (منسوخ به) گفته می‌شود؛ اما در اصل ، ناسخ همان تصمیم گیرنده درباره نسخ حکم است که کسی جز خداوند سبحان نیست؛ زیرا زمام امر در تشریع و رفع آن، به دست او است.

۲.۲ - منسوخ

منسوخ : حکمی است که زمان انجام آن به پایان رسیده است. از شرایط منسوخ این است که حکمی غیرموقت، و از حیث زمانی، بر ناسخ مقدم باشد.

۲.۳ - منسوخ به

منسوخ به : کلامی است که بر رفع حکمی دلالت می‌کند و باید کلام خداوند یا رسول او، و نیز متاخر و متضاد با منسوخ باشد.

۲.۴ - منسوخ عنه

منسوخ عنه : همان اهل تکلیفند که حکمی از آن‌ها برداشته شده است.
[۱] اسماعیل، محمدبکر، دراسات فی علوم القرآن، ص۲۸.
[۲] عریض، علی حسن، فتح المنان فی نسخ القرآن، ص۵.
[۳] اسماعیل، شعبان محمد، نظریه النسخ فی الشرایع السماویة، ص۱۱.
[۴] زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۲، ص۹۳۵.



۱. اسماعیل، محمدبکر، دراسات فی علوم القرآن، ص۲۸.
۲. عریض، علی حسن، فتح المنان فی نسخ القرآن، ص۵.
۳. اسماعیل، شعبان محمد، نظریه النسخ فی الشرایع السماویة، ص۱۱.
۴. زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۲، ص۹۳۵.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۴۸، برگرفته از مقاله «ارکان نسخ».    
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ارکان نسخ».    




جعبه ابزار