• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اخوتبوک ابوالحسین‌ عبدالوهاب‌ بن‌ حسن‌ کلابی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


اَخو تَبوک‌، ابوالحسین‌ عبدالوهاب‌ بن‌ حسن‌ بن‌ ولید بن‌ موسی ‌بن‌ سعید کلابی‌ ۰۶- ۹۶ق‌/۱۸- ۰۰۵م‌، محدث‌ دمشقی‌ می‌باشد.


نسبت‌ کلابی‌ به‌ کلاب‌ بن‌ ربیعة بن‌ عامر بن‌ صَعصَعه‌ باز می‌گردد.
[۱] ابن‌ حجر عسقلانی‌، احمد، تبصیر المنتبه‌، ج۱، ص۲۲۳، دهلی‌، ۴۰۶ق‌/۹۸۶م.


تولد وی‌ به‌ گفته خودش‌ در ذیقعده ۶ق یا به‌ روایتی‌ دیگر در ربیع‌ الاول‌ ۵ق بوده‌ است‌.
[۲] ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۹، عمان‌، دارالبشیر.


اخوتبوک‌ از کسانی‌ چون‌ طاهر بن‌ محمد امام‌، محمد بن‌ خُریم‌، ابوالحسن‌ ابن‌ جَوصاء، سعید بن‌ عبدالعزیز حلبی‌، ابراهیم‌ بن‌ عبدالرحمان‌ بن‌ عبدالملک‌ بن‌ مروان‌، ابوعبدالرحمان‌ محمد بن‌ عبدالله‌ ابن‌ عبدالسلام‌ مکحول‌، محمد بن‌ احمد بن‌ محمد بن‌ صلت‌، ابویحیی‌ زکریا بن‌ احمد بلخی‌ قاضی‌، محمد بن‌ بکار سَکسَکی‌ و خیثمة بن‌ سلیمان‌ طرابلسی‌ حدیث‌ شنید و بهره علمی‌ برد.
[۳] اخوتبوک‌، عبدالوهاب‌، «مسند» گزیده‌، همراه‌ مناقب‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ِ ابن‌ مغازلی‌، به‌ کوشش‌ محمدباقر بهبودی‌، تهران‌، ۳۹۴ق.
[۴] ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۸، عمان‌، دارالبشیر.


کسانی‌ نیز چون‌ تمّام‌ بن‌ محمد رازی‌، ابوالقاسم‌ سُمَیساطی‌، ابوالحسن‌ رشاد بن‌ نظیف‌، ابوعلی‌ اهوازی‌، ابوالحسین‌ میدانی‌، ابوالقاسم‌ ابن‌ فرات‌ و ابوطالب‌ حمزة بن‌ محمد بن‌ عبدالله‌ جعفری‌ از او استماع‌ حدیث‌ کردند.
[۵] اخوتبوک‌، عبدالوهاب‌، «مسند» گزیده‌، همراه‌ مناقب‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ِ ابن‌ مغازلی‌، به‌ کوشش‌ محمدباقر بهبودی‌، تهران‌، ۳۹۴ق.
[۶] ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۸، عمان‌، دارالبشیر.


اخو تبوک‌ محدثی‌ ثقه‌ و مورد اعتماد رجال‌شناسان‌ بود و از وی‌ با تعابیری‌ چون‌ «الشیخ‌ الثقة الامین‌» و «المحدث‌ الصادق‌» یاد کرده‌اند
[۷] ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۹، عمان‌، دارالبشیر.
[۸] ذهبی‌، محمد، سیر اعلام‌ النبلاء، ج۱، ص۵۷، به‌کوشش‌ اکرم‌ بوشی‌ و شعیب‌ ارنؤوط، بیروت‌، ۴۰۴ق.
همچنین‌ گفته‌اند که‌ وی‌ حدیث‌ بسیار شنیده‌ است.
[۹] ابن‌ تغری‌ بردی‌، النجوم، ج۱، ص۱۴.


وی‌ که‌ احتمالاً تا پایان‌ عمر در دمشق‌ به‌ سر برده‌ بود، در همان‌جا درگذشت.
[۱۰] ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۹، عمان‌، دارالبشیر.
[۱۱] ذهبی‌، محمد، سیر اعلام‌ النبلاء، ج۱، ص۵۷، به‌کوشش‌ اکرم‌ بوشی‌ و شعیب‌ ارنؤوط، بیروت‌، ۴۰۴ق.


بخشی‌ از احادیث‌ مسند وی‌ درمورد فضایل‌ حضرت‌ علی‌ علیه السلام که‌ به‌ عنوان‌ گزیده‌ای‌ در پایان‌ نسخه‌ای‌ از مناقب‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ِ ابن‌ مغازلی‌ آمده‌، به‌ کوشش‌ محمدباقر بهبودی‌ همراه‌ کتاب‌ ابن‌ مغازلی‌ در تهران‌ ۳۹۴ق‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌ است.‌
[۱۲] بهبودی‌، محمدباقر، مقدمه‌ بر مناقب‌ ابن‌ مغازلی‌ ص۵-۶، نک: هم، اخوتبوک.

اجزاء حدیثی‌ وی‌ که‌ به‌ صورت‌ نسخه خطی‌ باقی‌ مانده‌، در کتابخانه ظاهریه‌ یافت‌ می‌شود.
[۱۳] ظاهریه‌، خطی، حدیث‌، ۵۹.


(۱) ابن‌ تغری‌ بردی‌، النجوم.
(۲) ابن‌ حجر عسقلانی‌، احمد، تبصیر المنتبه‌، دهلی‌، ۴۰۶ق‌/۹۸۶م.
(۳) ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، عمان‌، دارالبشیر.
(۴) اخوتبوک‌، عبدالوهاب‌، «مسند» گزیده‌، همراه‌ مناقب‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ِ ابن‌ مغازلی‌، به‌ کوشش‌ محمدباقر بهبودی‌، تهران‌، ۳۹۴ق.
(۵) بهبودی‌، محمدباقر، مقدمه‌ بر مناقب‌ ابن‌ مغازلی‌ نک: هم، اخوتبوک.
(۶) ذهبی‌، محمد، سیر اعلام‌ النبلاء، به‌کوشش‌ اکرم‌ بوشی‌ و شعیب‌ ارنؤوط، بیروت‌، ۴۰۴ق.
(۷) ظاهریه‌، خطی.

۱. ↑ ابن‌ حجر عسقلانی‌، احمد، تبصیر المنتبه‌، ج۱، ص۲۲۳، دهلی‌، ۴۰۶ق‌/۹۸۶م.
۲. ↑ ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۹، عمان‌، دارالبشیر.
۳. ↑ اخوتبوک‌، عبدالوهاب‌، «مسند» گزیده‌، همراه‌ مناقب‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ِ ابن‌ مغازلی‌، به‌ کوشش‌ محمدباقر بهبودی‌، تهران‌، ۳۹۴ق.
۴. ↑ ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۸، عمان‌، دارالبشیر.
۵. ↑ اخوتبوک‌، عبدالوهاب‌، «مسند» گزیده‌، همراه‌ مناقب‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ِ ابن‌ مغازلی‌، به‌ کوشش‌ محمدباقر بهبودی‌، تهران‌، ۳۹۴ق.
۶. ↑ ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۸، عمان‌، دارالبشیر.
۷. ↑ ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۹، عمان‌، دارالبشیر.
۸. ↑ ذهبی‌، محمد، سیر اعلام‌ النبلاء، ج۱، ص۵۷، به‌کوشش‌ اکرم‌ بوشی‌ و شعیب‌ ارنؤوط، بیروت‌، ۴۰۴ق.
۹. ↑ ابن‌ تغری‌ بردی‌، النجوم، ج۱، ص۱۴.
۱۰. ↑ ابن‌ عساکر، علی‌، تاریخ‌ مدینة دمشق‌، ج۱، ص۹۹، عمان‌، دارالبشیر.
۱۱. ↑ ذهبی‌، محمد، سیر اعلام‌ النبلاء، ج۱، ص۵۷، به‌کوشش‌ اکرم‌ بوشی‌ و شعیب‌ ارنؤوط، بیروت‌، ۴۰۴ق.
۱۲. ↑ بهبودی‌، محمدباقر، مقدمه‌ بر مناقب‌ ابن‌ مغازلی‌ ص۵-۶، نک: هم، اخوتبوک.
۱۳. ↑ ظاهریه‌، خطی، حدیث‌، ۵۹.


دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «اخوتبوک»، ج۷، ص۳۰۳۶.    


رده‌های این صفحه : تراجم | محدثین اهل سنت
جعبه ابزار