اخلاص در دین و دینداری (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیاتی از
قرآن کریم داشتن
اخلاص، در
دین و
دینداری را لازم دانشته است.
قل اتحاجوننا فی الله وهو ربنا وربکم ولنا اعمــلنا ولکم اعمــلکم ونحن له مخلصون.
" بگو: «آیا در باره خداوند با ما
محاجه می‌کنید؟! در حالی که او، پروردگار ما و شماست و اعمال ما از آن ما، و اعمال شما از آن شماست و ما او را با اخلاص پرستش می‌کنیم، (و موحد خالصیم). » "
رد یهود و نصاری از سه
جهت است
اهل کتاب به
جهاتی، با مسلمانان بگو مگو می‌کردند، قرآن می‌فرماید اگر بخواهند بگویند: متبوع و خدای ما بهتر از خدای شما است، که خدای مسلمانان همان خدای اهل کتابست، و اگر بخواهند بگویند: ما اهل کتاب اختصاص و
تقرب بیشتری بخدا داریم، که مسلمانان خدا را با
خلوص بیشتری می‌پرستند، و اگر بخواهند بگویند: رفتار شما برای خدا باعث ننگ است، که قضیه درست به عکس است پس محاجه اهل کتاب با مسلمانان هیچ وجه صحیحی ندارد، و لذا در آیه مورد بحث نخست محاجه آنان را انکار می‌کند، و سپس
جهات ثلاثه را یکی یکی رد می‌کند. .
. واعتصموا بالله واخلصوا دینهم لله فاولـئک مع المؤمنین وسوف یؤت الله المؤمنین اجرا عظیمـا.
" مگر آنها که... به (دامن لطف) خدا، چنگ زنند، و دین خود را برای خدا خالص کنند آنها با مؤمنان خواهند بود و خداوند به افراد باایمان، پاداش عظیمی خواهد داد. "
و خالص و پاکیزه گردانند دین خود را برای خدا، یعنی
طاعت نکنند، مگر برای رضای الهی، بر خلاف آنکه در هنگام
نفاق قصد می‌کردند از
ریا و سمعه.
حاصل آنکه علی الحقیقه رجوع کنند از
کفر به
ایمان، و نفاق به اخلاص، و
معصیت به طاعت. فاولئک مع المؤمنین: پس آن گروه که به
توبه و اصلاح و اعتصام و اخلاص موصوفند، با مؤمنان باشند در هر دو سرای. و نفرموده: فاولئک المؤمنون
از آنجا که
یهود و غیر آنها گاه با مسلمانان به محاجه و گفتگو برمی خاستند و می‌گفتند: تمام پیامبران از میان جمعیت ما برخاسته، و
دین ما قدیمی‌ترین ادیان و کتاب ما کهنترین کتب آسمانی است، اگر محمد نیز پیامبر بود باید از میان ما مبعوث شده باشد! گاه می‌گفتند: " نژاد ما از نژاد عرب برای پذیرش
ایمان و
وحی آماده تر است، چرا که آنها بت پرست بوده‌اند و ما نبودیم.
و گاه خود را فرزندان خدا می‌نامیدند و
بهشت را در انحصار خودشان!
قرآن در آیات فوق خط بطلان به روی همه این پندارها کشیده، نخست به پیامبر می‌گوید: " به آنها بگو آیا در باره خداوند با ما گفتگو می‌کنید؟
در حالی که او پروردگار ما و پروردگار شما است" (قل ا تحاجوننا فی الله و هو ربنا و ربکم).
این پروردگار در انحصار نژاد و قبیله‌ای نیست، او پروردگار همه جهانیان همه عالم هستی است.
این را نیز بدانید که" ما در گرو اعمال خویشیم و شما هم در گرو اعمال خود" و هیچ امتیازی برای هیچکس جز در پرتو اعمالش نمی‌باشد) (و لنا اعمالنا و لکم اعمالکم).
با این تفاوت که" ما با
اخلاص او را پرستش می‌کنیم و موحد خالصیم" (اما بسیاری از شما
توحید را به شرک آلوده کرده‌اند) (و نحن له مخلصون).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۱، ص۹۶، برگرفته از مقاله «اخلاص در دین و دینداری».
