اخلاص در حج (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در آیات قرآن کریم به لزوم
اخلاص در
حج سفارش شد،
اخلاص در
حج، همانند سای اعمال عبادی
واجب است و شرط قبولی
مناسک می باشد.
وجوب
اخلاص ، در اجرای همه اعمال
حج و عمره: «واتموا الحج والعمرة لله...» و
حج و عمره را برای خدا به
اتمام برسانید!... .
تمام هر چیز عبارت است از آن جزئی که وقتی با سایر اجزا ضمیمه می‌شود آن چیز همان چیز می‌شود، و آثاری که دارد و یا آن آثار را از آن چیز
انتظار داریم نیز مترتب می‌گردد، و تمام کردن آن چیز این است که، بعد از آنکه همه اجزای آن را جمع کردیم آن جزء آخری را هم بیاوریم تا آثار برآن چیز مترتب شود، این معنای کلمه تمام و اتمام است. و اما
کمال هر چیزی آن حال و یا وصفی و یا امری است که وقتی موجودی آن را داشته باشد، دارای اثری علاوه می‌شود غیر آن اثری که بعد از تمامیت دارا باشد، مثلا منضم شدن اجزای بدن انسانی به یکدیگر عبارت است از تمامیت
انسان ، و اما عالم و یا شجاع و یا عفیف بودنش عبارت است از کمال انسان، از انسان تمام عیار و بی کمال آثاری بروز می‌کند، و از انسانی تمام و کامل آثاری دیگر ظهور می‌نماید.
«... ولله علی الناس
حج البیت...» ...و برای
خدا بر مردم است که آهنگ خانه (او) کنند، آنها که توانائی رفتن به سوی آن دارند ... .
از این دستور تعبیر به یک بدهی و
دین الهی شده است که بر ذمه عموم مردم می‌باشد زیرا فرموده است: برای خدا بر مردم است، واژه
حج در اصل به معنی
قصد است و به همین جهت به جاده و راه محجة (بر وزن مودة) گفته می‌شود، زیرا انسان را به مقصد می‌رساند، و به دلیل و برهان
حجت می‌گویند، زیرا مقصود را در بحث روشن می‌سازد، و اما این که این مراسم مخصوص را
حج نامیده‌اند برای این است که به هنگام حرکت برای شرکت در این مراسم قصد
زیارت خانه خدا می‌کنند و به همین دلیل در آیه فوق اضافه به بیت (خانه
کعبه ) شده است.
به صورت کاملتر و خالی از هر گونه خرافه دوران جاهلی تشریع گردید، البته از
نهج البلاغه (
خطبه قاصعه ) و بعضی از روایات بخوبی استفاده می‌شود که فریضه
حج از زمان
آدم علیه‌السّلام تشریع شده بود، ولی رسمیت یافتن آن بیشتر مربوط به زمان ابراهیم علیه‌السّلام است.
حاصل می‌شود، تنها شرطی که در آیه برای وجوب
حج ذکر شده مسأله
استطاعت است که با تعبیر «من استطاع الیه سبیلا» (کسی که توانایی راه پیمایی به سوی خانه کعبه داشته باشد) بیان شده است، البته در روایات اسلامی و کتب فقهی، استطاعت، به معنی داشتن زاد و توشه، و مرکب، و توانایی جسمی، و باز بودن راه، و توانایی بر اداره زندگی به هنگام بازگشت از
حج تفسیر شده است، ولی در حقیقت همه اینها در آیه فوق مندرج است، زیرا استطاعت در اصل به معنی توانایی است که شامل تمام این امور می‌شود.
ضمنا از آیه فوق استفاده می‌شود که این قانون مانند سایر قوانین اسلامی
اختصاص به مسلمانان ندارد بلکه همه موظفند آن را انجام بدهند و با قاعده معروف الکفار مکلفون بالفروع کما انهم مکلفون بالاصول: کافران همانطور که به اصول دین موظفند به انجام فروع نیز مکلف می‌باشند، با آیه فوق و مانند آن تاءیید می‌شود، گرچه شرط صحیح بودن این گونه اعمال و عبادات این است که نخست اسلام را بپذیرند و سپس آنها را انجام بدهند ولی باید توجه داشت که عدم قبول اسلام، مسؤولیت آنها را در برابر اینگونه وظائف از بین نمی‌برد.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اخلاص در حج».
