• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اخدود (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: اخدود (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: اخدود (مفردات‌قرآن)، اخدود.

أُخْدود (به همزه مضموم و سکون خاء) از واژگان نهج البلاغه به معنی جدول، كانال، گودال مستطيل و عميق است. جمع آن أَخاديد (به همزه مفتوح) است. امام علی (علیه‌السلام) در وصف طيور از این واژه استفاده کرده است.


أُخْدود
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۸.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۴۲.    
به معنی جدول، كانال، گودال مستطيل و عميق است. جمع آن أَخاديد است.
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۳.    


امام علی (علیه‌السلام) در وصف طيور فرموده: «وَمَا ذَرَأَ مِنْ مُخْتَلِفِ صُوَرِ الاَْطْيَارِ الَّتِي أَسْكَنَهَا أَخَادِيدَ الاْرْضِ»
[۴] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۶-۸۷، خطبه ۱۶۳.    
[۶] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۶، خطبه ۱۶۵.    
و «آن‌چه آفريده از شكل‌هاى گوناگون پرندگانى كه در شكاف‌هاى زمين اسكانشان داده است.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۸.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۲.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۳۵۷-۳۵۸.    
[۱۱] هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۴۹-۵۰.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۶۷.    
)
همینطور فرمودند: «فِي سُهُوبِ بِيدِهَا وَ أَخَادِيدِهَا»
[۱۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۴، خطبه ۸۹.    
[۱۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
( بر گردن دشت‌ها و صحراها و اعماق آن)
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۰-۷۸۱.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۱۴۶.    
[۲۰] هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۲-۱۳.    
[۲۱] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۴۱-۴۴۲.    
)

۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۸.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۴۲.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۳.    
۴. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۸۶-۸۷، خطبه ۱۶۳.    
۶. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۳۶، خطبه ۱۶۵.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵۸.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۲.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۳۵۷-۳۵۸.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۴۹-۵۰.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۶۷.    
۱۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۸، خطبه ۹۰.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۷۴، خطبه ۸۹.    
۱۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۲، خطبه ۹۱.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۱، خطبه ۹۱.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۱.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۰-۷۸۱.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۱۴۶.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۱۲-۱۳.    
۲۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۴۴۱-۴۴۲.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اخدود»، ج۱، ص۳۲۸.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 165 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 90 نهج البلاغه
جعبه ابزار