انساناختیار و توانایی بر پندگیری از قرآن دارد و در این امرمختار است: کلا انه تذکرة• فمن شاء ذکره. «چنين نيست كه آنها مىگويند آن قرآن يك تذکر و يادآورى است؛ هر كس بخواهد از آن پند مىگيرد».
انسان در عبرتگیری از نظام شب و روز و پی بردن به قدرت خدا اختیار و آزادی دارد: وهو الذی جعل الیل و النهار خلفة لمن اراد ان یذکر او اراد شکورا. «و اوست كسى كه براى هر كس كه بخواهد عبرت گيرد يا بخواهد سپاسگزارى نمايد شب و روز را جانشين يكديگر گردانيد».