- اخبارتخيير گفته میشود. از اين اخبار در اصول فقه ياد شده است. به قول مشهور، چنانچه دو خبر در مقام بيان حکم مسألهای متعارض باشند مانند آن که يکی به چيزی امر و ديگری از آن نهی کند و هيچ کدام بر ديگری ترجیح نداشته باشد، مکلّف در عمل به مقتضای هر کدام، مخيّر است.
وقتی دو یا چند روایت با یک دیگر تعارض کنند، نخست به مرجحات باب تعارض مراجعه میشود و اگر دو روایت از هر نظر با هم مساوی باشند و مرجحی برای یکی از آنها پیدا نشود، باید یکی از دو خبر را بنا بر ابتدایی بودن تخییر انتخاب کرده و تا آخر طبق آن عمل نماییم و الا اگر مدتی به یکی و مدتی بعد به دیگری عمل شود، مخالفت قطعی لازم میآید. مشهور اصولیون، عمل به روایات تخییر را هنگام تعادلواجب میدانند.
یکی از اخبارتخییر، خبرابنجهم از امام رضا (علیهالسلام) است: «قلت: یجیئنا الرجلان و کلاهما ثقة بحدیثین مختلفین و لایعلم ایهما الحق؟ قال: فاذا لمیعلم فموسع علیک بایهما اخذت؛ از امام هشتم (علیهالسلام) سؤال نمودم: دو راوی که هر دو آنها ثقه هستند دو حدیث مختلف برای ما نقل میکنند و نمیدانیم کدام یک حق است، حضرت فرمود: هنگامی که این چنین شد شما اختیار دارید به هر کدام که خواستید، عمل کنید»