احمد بن علی بغدادی (مقاله‌دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد بن علی بغدادی (
۲۷۰-
۳۲۶ق) عالم و
محدث برجسته در
قرن چهارم هجری قمری بود که در علوم
حدیث،
تفسیر،
فقه و
کلام تخصص داشت و پیرو
مذهب شافعی و پایه‌گذار طریقه اخشیدیه از
معتزله بوده است. وی در سال ۳۲۶ هجری قمری در
بغداد درگذشت.
ابوبکر احمد بن علی بن بیغجور بغدادی معروف به ابن اخشید (اخشاد) به سال ۲۶۴
یا ۲۷۰ هجری زاده شد و تبارش ترک بودند؛
ولی از زادگاه او اطلاعی در دست نیست. گویا در بغداد به دنیا آمد و بالید و در محله سوق العطش
بغداد در کوچه درب الاحشاد می‌زیست.
او مردی پرهیزکار، گوینده‌ای بیان آور و همواره در راه تعلیم و تامین معاش شاگردانش کوشا بود و از ملکی که داشت فقط به‌اندازه قوتش بر می‌گرفت و بقیه را در راه علم خرج می‌کرد.
او افزون بر کلام، فقه و
ادبیات عرب، به تفسیر و حدیث نیز آگاه بود.
او در فقه، پیرو مذهب شافعی
و در کلام، پایه گذار طریقه خاصی از معتزله بود که به «اخشیدیه» معروف شد.
ابن اخشید برای مدت طولانی از دانش
ابوعبداللّه محمد بن عمر صیمری بهره گرفت
و از کسانی چون
ابومسلم کجی،
جعفر فریابی،
قاسم بن زکریا مطرز و
فضل بن حباب جمحی نیز روایت نقل کرد.
ازجمله شاگردان و یاران وی می‌توان
ابوالحسن بن ازرق و
ابوالحسن بیض را نام برد.
ابن اخشید دارای آثار و تالیفاتی نیز بود که عبارت‌اند از:
- المبتدی
- المعونة فی الاصول
- نقل القرآن
- الاجماع
- النقض علی الخالدی فی الارجاء
- اختصار کتاب ابی علی فی النفی والاثبات
- اختصار تفسیرالطبری
- و نظم القرآن.
ابن اخشید در سال ۳۲۰
یا ۳۲۶ هجری در بغداد درگذشت.
(دیگر منابع:
)
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد بغدادی»، ج۲، ص۸۰.
