احمد بن علی بغدادی (مقاله‌دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد بن علی بغدادی (
۲۷۰-
۳۲۶ق) عالم و
محدث برجسته در
قرن چهارم هجری قمری بود که در علوم
حدیث،
تفسیر،
فقه و
کلام تخصص داشت و پیرو
مذهب شافعی و پایه‌گذار طریقه
اخشیدیه از
معتزله بوده است. وی در سال ۳۲۶ هجری قمری در
بغداد درگذشت.
ابوبکر احمد بن علی بن بیغجور بغدادی معروف به ابن
اخشید (
اخشاد) به سال ۲۶۴
یا ۲۷۰ هجری زاده شد و تبارش ترک بودند؛
ولی از زادگاه او اطلاعی در دست نیست. گویا در بغداد به دنیا آمد و بالید و در محله سوق العطش
بغداد در کوچه درب الاحشاد می‌زیست.
او مردی پرهیزکار، گوینده‌ای بیان آور و همواره در راه تعلیم و تامین معاش شاگردانش کوشا بود و از ملکی که داشت فقط به‌اندازه قوتش بر می‌گرفت و بقیه را در راه علم خرج می‌کرد.
او افزون بر کلام، فقه و
ادبیات عرب، به تفسیر و حدیث نیز آگاه بود.
او در فقه، پیرو مذهب شافعی
و در کلام، پایه گذار طریقه خاصی از معتزله بود که به «
اخشیدیه» معروف شد.
ابن
اخشید برای مدت طولانی از دانش
ابوعبداللّه محمد بن عمر صیمری بهره گرفت
و از کسانی چون
ابومسلم کجی،
جعفر فریابی،
قاسم بن زکریا مطرز و
فضل بن حباب جمحی نیز روایت نقل کرد.
ازجمله شاگردان و یاران وی می‌توان
ابوالحسن بن ازرق و
ابوالحسن بیض را نام برد.
ابن
اخشید دارای آثار و تالیفاتی نیز بود که عبارت‌اند از:
- المبتدی
- المعونة فی الاصول
- نقل القرآن
- الاجماع
- النقض علی الخالدی فی الارجاء
- اختصار کتاب ابی علی فی النفی والاثبات
- اختصار تفسیرالطبری
- و نظم القرآن.
ابن
اخشید در سال ۳۲۰
یا ۳۲۶ هجری در بغداد درگذشت.
(دیگر منابع:
)
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد بغدادی»، ج۲، ص۸۰.
