• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احمد بن نصر ذارع

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: احمد بن نصر ذارع


احمد بن نصر ذارع (زنده در ۳۶۵ق) محدث و عالم قرن چهارم هجری قمری بود که ابتدا در بغداد زیست و سپس به نهروان کوچ کرد. او در نقل روایات و حدیث فعال بود اما رجالیون اهل سنت او را به دلیل برخی روایات منکره، ناموثق دانسته‌اند. او پس از سال ۳۶۵ هجری قمری درگذشت.


ابوبکر احمد بن نصر بن عبداللّه فتح ذارع نهروانی، محدث اهل بغداد
[۱] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۱۶۱.    
که پس از مدتی زیستن در این شهر و کسب علم و دانش به نهروان کوچید
[۲] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۹۰.    
و گویا تا پایان عمر در نهروان ماندگار شد. گرچه به شهرهای دیگری چون انبار
[۳] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد،ج۶، ص۴۱۲.    
و ابله
[۴] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۹، ص۲۵۰.    
نیز سفر کرده و از علمای آنها بهره گرفته است.
ذارع از راویان واقدی (م. ۲۰۷ق) نیز شمرده شده
[۵] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
که بی گمان با واسطه بوده است. نهروانی روایاتی نقل می‌کرده که رجالیون اهل سنّت آنها را منکره و خود وی را ناموثق نامیده‌اند.
[۶] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶،ص۴۱۲.    
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۱۶۱.    
[۸] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۳۱۷.    


ابوشعیب حرانی، محمد بن عبداللّه حضرمی مطین، حسن بن علیل عنزی، احمد بن علی ابار، احمد بن مسروق طوسی و احمد بن مغلس حمانی از استادان ذارع بوده‌اند
[۹] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
و حارث بن ابی اسامه نیز اجازه نقل روایاتش را به او داده بود.
[۱۰] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۳۶۷.    


ابوالفرج علی بن حسن، خطیب مسجد جامع نهروان (م. ۴۲۵ق)، حسین بن محمد بن جعفر صیرفی اصم
[۱۱] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
و حسین بن احمد بن عبداللّه بن بکیر (م. ۳۸۸ق)
[۱۲] ابن بکیر، حسین، فضائل التسمیة با حمد و محمد، ص۱۶.
از راویان ذارع هستند.
[۱۳] محب‌الدین‌ طبری‌، احمد بن‌ عبدالله، ذخائرالعقبی، ص۵۲.    


آثار علمی ذارع تاریخ موالید اهل البیت (علیهم‌السّلام) و جزء حدیثی است.
[۱۴] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۴، ص۳۴۳.    


تاریخ ولادت و درگذشت نهروانی در دست نیست؛ اما چون او از محمد بن جعفر راشدی (م. ۳۰۰ق) و ابوالحسن سمرقندی حمید بن ربیع در سال ۲۹۰ هجری در قطیعه الربیع بغداد حدیث آموخته،
[۱۵] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۲.    
[۱۶] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۲.    
به دست می‌آید که سال‌ها پیش از آن زاده شده است.
همچنین ابوعلی حسن بن حسین بن عباس فضل بن دوما نعالی در سال ۳۶۵ هجری در نهروان از ذارع حدیث شنیده است
[۱۷] غیاث الدین، سیدعبدالکریم بن طاووس، فرحه الغری، ص۸۲.    
[۱۸] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
که به معنای درگذشت وی پس از این تاریخ خواهد بود. اما ذهبی درگذشت او را در همین تاریخ دانسته است.
[۱۹] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۱۴۸.    


۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۱۶۱.    
۲. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۹۰.    
۳. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد،ج۶، ص۴۱۲.    
۴. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۹، ص۲۵۰.    
۵. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
۶. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶،ص۴۱۲.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۱۶۱.    
۸. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۳۱۷.    
۹. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
۱۰. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۵، ص۳۶۷.    
۱۱. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
۱۲. ↑ ابن بکیر، حسین، فضائل التسمیة با حمد و محمد، ص۱۶.
۱۳. ↑ محب‌الدین‌ طبری‌، احمد بن‌ عبدالله، ذخائرالعقبی، ص۵۲.    
۱۴. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۴، ص۳۴۳.    
۱۵. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۲.    
۱۶. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۹، ص۳۲.    
۱۷. ↑ غیاث الدین، سیدعبدالکریم بن طاووس، فرحه الغری، ص۸۲.    
۱۸. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۴۱۲.    
۱۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۶، ص۱۴۸.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد ذارع»، ج۲، ص۹۴.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان قرن 4 (قمری) | زادگان قرن 4 (قمری) | شخصیت‌های قرن 4 (قمری) | مؤلفان قرن 4 (قمری) | محدثان قرن 4 (قمری)
جعبه ابزار