احمد بن عمر خصاف (مقاله‌دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد بن عمر خَصّاف (
۱۸۱ ـ
۲۶۱ق)، از فقیهان، محدثان و از بزرگان
مذهب حنفیه در
قرن سوم هجری قمری بود.
ابوبکر احمد
بن عمر
بن مُهَیْر خصّاف شیبانی، در سال ۱۸۱ق به دنیا آمد.
وی از بزرگان مذهب حنفیه بود و از افرادی چون
وهب بن جریر،
مسلم بن ابراهیم،
عمرو بن عاصم و
واقدی روایت کرده است. وی را فقیه، محدث، عالم به
رای و دقیق در علم میراث و فرایض توصیف کرده‌اند. وی از دسترنج خود ارتزاق می‌کرد.
سرانجام پس از هشتاد سال عمر در سال ۲۶۱ق در
بغداد درگذشت.
وی نزد
مهتدی (خلافت
۲۵۵-
۲۵۶ق) مقرب بود و کتاب خراج را برای او تالیف نمود. گفته شده که وی احیا کننده اندیشه
ابن ابی داود ایادی بوده و
معتزله را مقدم داشته است. پس از مرگ مهتدی، خانه خصّاف به غارت رفته و بعضی از کتبش از جمله مناسک او را که منتشر نکرده بود، بردند.
دیگر آثار او عبارت‌اند از:
• الحیل؛ • الوصایا؛ • الرضاع؛ • المحاضر و السجلات؛ • الشروط الکبیر؛ • الشروط الصغیر؛ • اقرار الورثة بعضهم ببعض؛ • ادب القاضی؛ • احکام الوقوف (الوقف)؛ • النفقات علی الاقارب؛ • العصیر و احکامه و حسابه؛ • ذرع الکعبه و المسجد و القبر
؛ • المبسوط فی الخلافیات
؛ • الاقاله و الخصال.
(دیگر منابع:
)
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد خَصّاف»، ج۱، ص۱۳۲.
