• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احمد بن ابراهیم لؤلؤی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





احمد بن ابراهیم لؤلؤی (۲۷۲-۳۱۸ق) معروف به ابن ابی عاصم از شاعران، لغت‌شناسان و نحویان قرن چهارم هجری قمری در قیروان بود. وی ابتدا شعر می‌سرود ولی بعدها سرودن شعر را کنار گذاشت و به فقه و حدیث روی آورد.



ابوبکر احمد بن ابراهیم بن ابی عاصم لؤلؤی قیروانی معروف به ابن ابی عاصم در سال ۲۷۲ هجری ظاهراً در قیروان (مرکز افریقیه = تونس) به دنیا آمد.


ابن ابی عاصم با ابومحمد عبدالله بن محمود مکفوف نحوی (م. ۳۰۸ق) که از داناترین مردمان به ادبیات عرب و غرایب لغت و شعر و ایام و اخبار عرب بود، ملازمت و معاشرت داشت و از محضر او بهره فراوان برد. همچنین از ابراهیم بن محمد بن عباس روایت نقل کرد.
[۳] طاش کبری زاده، احمد، مفتاح السعاده ومصباح السیاده، ج۲، ص۲۶۹.



وی واژه شناس، شاعر و از نحویان شهر قیروان بود. در آغاز به سرودن شعر مشغول بود و شعرهای زیبایی می‌سرود؛ ولی بعدها سرودن شعر را کنار گذاشت و به فقه و حدیث روی آورد.
وی همچنین فردی خبیر و نقاد بود و بیشتر دیوان‌های عرب را شرح کرده بود. لؤلؤی در بیان و پاسخ به شبهات علمی نیز از توان خوبی برخوردار بود.


وی در سال ۳۱۸ هجری در ۴۶سالگی از دنیا رفت.


اثر ابن ابی عاصم، الضاد و الظاء و شعر است. زبیدی (م. ۳۷۹ق) برخی اشعار او را نقل کرده است.

۱. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادبا، ج۱، ص۱۷۱.    
۲. زبیدی، محمد بن حسن، طبقات النحویین و اللغویین، ص۲۴۳.    
۳. طاش کبری زاده، احمد، مفتاح السعاده ومصباح السیاده، ج۲، ص۲۶۹.
۴. زبیدی، محمد بن حسن، طبقات النحویین و اللغویین، ص۲۴۳.    
۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادبا، ج۱، ص۱۷۱.    
۶. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادبا، ج۱، ص۱۷۱.    
۷. زبیدی، محمد بن حسن، طبقات النحویین و اللغویین، ص۲۴۳.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۳، ص۵۵۴.    
۹. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۱۲۶.    
۱۰. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۲۹۳.    
۱۱. قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۶۲.    
۱۲. مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانه الادب، ج۵، ص۱۴۰.    
۱۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۱، ص۸۵.    
۱۴. تفضلی، آذر و مهین فضائلی جوان، فرهنگ بزرگان، ص۲۵.
۱۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیه العارفین، ج۱، ص۵۸.    
۱۶. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۳۹.    
۱۷. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه دهخدا، ج۱، ص۹۳۵.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد لؤلؤی»، ج۲، ص۱۲۱.






جعبه ابزار