• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احصاء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





احصاء از واژگان نهج البلاغه به معنای اتمام شمارش و تا آخر شمردن است. حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با توحید در نهج البلاغه از این واژه استفاده نموده است.



احصاء: اتمام شمارش و تا آخر شمردن، حصاة به معنی سنگ ریزه است. راغب اصفهانی گوید: عرب در شمارش از سنگریزه استفاده می‌کرده لذا شمارش را احصاء گفته‌اند.


در رابطه با توحید فرموده: ««فالطیر مسخّرة لامره، احصی عدد الریش منها و النفس... و احصی اجناسها فهذا غراب و هذا عقاب و هذا حمام و هذا نعام»» (پرندگانی مسخرّند به امر خدا، عدد پرها و نفس‌های آنها را تا آخر شمرده است ... و اجناس آنها را تا آخر به حساب آورده این غراب است، این عقاب، این کبوتر است و این شتر مرغ).(شرح‌های خطبه:)


این کلمه چهارده مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۱۰۰.    
۲. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۶۵.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۴۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۲۲، خطبه ۱۸۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۴۲، خطبه ۱۸۰.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۷۲، خطبه ۱۸۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۵۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۸۳.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۳۱.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۶۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «احصاء»، ج۱، ص۲۸۲.    






جعبه ابزار