احادیث المهدی من مسند احمد بن حنبل (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«احادیث المهدی
علیه
السّلام من مسند احمد بن حنبل و یلیه کتاب
البیان فی اخبار صاحب الزمان علیه
السّلام» اثر عربی
سید محمدجواد حسینی، به بررسی دو کتاب
مسند احمد بن حنبل و
البیان که در آن‌ها
احادیث مهدویت ذکر شده پرداخته است.
«احادیث المهدی
علیه
السّلام من
مسند احمد بن حنبل و یلیه کتاب
البیان فی اخبار صاحب الزمان علیه
السّلام» با دو مقدمه از مؤسسه نشر
اسلامی جامعه مدرسین قم و نویسنده آغاز شده و مطالب دربردارنده مجموعه یک صد و سی و شش
روایت مربوط به
امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و می‌باشد که
احمد بن حنبل به طریق خود از
رسول اکرم صلیالله
علیهوآله
وسلّم روایت کرده است.
مضامین این
احادیث، درباره اوصاف ظاهری و
سیره و سلوک
حضرت مهدی و
علامات ظهور است.
قسمت دوم کتاب، مشتمل بر متن کتاب «
البیان فی اخبار صاحب الزمان» است که تالیف
گنجی شافعی یکی از علمای بزرگ عامه (متوفای ۶۵۸ ق) است.
این کتاب، در بیست و پنج باب، تمام احادیث مربوط به حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را به نقل از منابع معتبر سنی گرده آورده و در پاره‌ای موارد، به صورتی کوتاه، توضیح داده است.
ضمیمه کتاب دارای مقدمه‌ای از محمد خرسان، درباره سرگذشت گنجی است.
مقدمه مؤسسه نشر
اسلامی، به این نکته اشاره کرده است که عقیده به
مهدویت، اختصاص به مکتب
شیعه نداشته و سایر
فرق اسلامی، گر چه در تعیین مصداق و شخص ایشان اختلاف دارند؛ اما اصل آن را قبول داشته و احادیث مربوط به او را در کتب خویش ذکر کرده‌اند.
محقق در مقدمه مفصل خویش، خلاصه‌ای از زندگانی
امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف؛ شامل نحوه
ولادت و
امامت ایشان، پدر و مادر، چگونگی
غیبت و فوائد وجودی آن حضرت را ذکر کرده و بعد از اشاره به علائم ظهور و تقسیم آن‌ها به
علائم حتمی و
غیر حتمی، به پاره‌ای از شبهات مخالفان درباره وجود آن حضرت پاسخ داده است.
وی پیرامون حکمت غیبت امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف، به مؤلفه‌های زیر اشاره کرده است:
۱- مجازات شیعه و
تادیب آن‌ها به خاطر عدم قیام به وظایف شان.
۲- عدم وجود پیمان بین ایشان و بین حکام
۳- امتحان بندگان
۴- حفظ امام از دشمنان و...
در قسمت اول، فصل اول، روایاتی ذکر شده است که رسول اکرم
علیه
السّلام به وجود دوازده جانشین قریشی بعد از خود اشاره کرده‌اند.
در حدیثی که ایشان در
حجة الوداع ایراد فرموده‌اند؛ چنین آمده است که آن حضرت از وجود دوازده جانشین پس از خود سخن می‌گویند؛ ولی هنگامی که به بیان
نسب آن‌ها می‌رسند، ابتدا مکثی کرده و بعد از مدتی به قریشی بودن آن‌ها تصریح می‌فرمایند.
در حدیث دیگری ایشان چنین فرموده‌اند که
دین اسلام تا
قیامت پابرجا خواهد بود و دوازده نفر از
قریش که
جانشیان پیامبر صلیالله
علیهوآله
وسلّم هستند،
امامت امت را برعهده خواهند گرفت.
دوم، مربوط است به احادیثی که به علائم ظهور؛ از جمله: طلوع خورشید از مغرب، وقوع آتشی در ناحیه
حضرموت،
خروج سفیانی و فرورفتن سپاه او در زمین اشاره دارند.
در روایتی از حذیفه چنین آمده است که روزی درباره قیامت از
رسول خدا صلیالله
علیهوآله
وسلّم پرسیدیم، ایشان فرمودند: قیامت برپا نخواهد شد، مگر این که مردم ده نشانه را ببینند:
دود فراگیر،
دجال،
دابة الارض،
طلوع خورشید از مغرب،
نزول عیسی بن مریم علیه
السّلام،
خروج یاجوج و ماجوج، سه
خسوف یکی در مشرق، دیگری در مغرب و خسوفی در
جزیرة العرب و آخرین نشانه آتشی است که مردم را به سوی
محشر می‌راند.
سوم، اختصاص دارد به روایاتی که به نحوه ظهور و خروج پرچم‌هایی از سمت
خراسان، اشاره دارند.
در چهارم، روایاتی ذکر شده‌اند که در آن‌ها به این نکته تصریح شده است که حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از
عترت رسول الله صلیالله
علیهوآله
وسلّم می‌باشد.
از جمله این روایات، حدیثی است که
ابی سعید خدری آن را نقل کرده که رسول خدا صلیالله
علیهوآله
وسلّم پیرامون برپایی قیامت سخن گفته‌اند. در این حدیث تصریح شده است که قیامت واقع نخواهد شد، مگر بعد از این که مردی از
عترت رسول الله صلیالله
علیهوآله
وسلّم قیام کرده و زمین را همان گونه که از
ظلم و جور پر شده است، مملو از
عدل و داد خواهد کرد.
پنجم و ششم، اختصاص دارد، به روایاتی که پیرامون هم نام بودن حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف با رسول الله صلیالله
علیهوآله
وسلّم و نزول حضرت عیسی
علیه
السّلام می‌باشند. در برخی از این احادیث به این امر تصریح شده است که
حضرت عیسی علیه
السّلام پس از نزول، ماموم حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف خواهند بود.
قسمت دوم، دربردارنده متن کامل احادیثی است که پیرامون حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، از طریق
اهل سنت نقل شده‌اند.
مضامین این احادیث عبارتند از: خروج مهدی در
آخرالزمان، نسب، خاندان، نام و
کنیه امام مهدی، فرمان پیامبر صلیالله
علیهوآله
وسلّم مبنی بر وجوب اطاعت از مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، یاری رساند اهل مشرق به آن حضرت، تصریح پیامبر صلیالله
علیهوآله
وسلّم به این که آن حضرت از اولاد
امام حسین علیه
السّلام است، در رد کسانی که گمان کرده‌اند مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف همان
عیسی بن مریم است،
علائم ظهور، وفور
نعمت و فراوانی در آن عصر، ادله عقلی و نقلی بقای حضرت مهدی از زمان
غیبت تاکنون.
فهرست مطالب هر قسمت، در انتهای همان قسمت آمده است.
پاورقی‌ها به ذکر منابع و توضیح برخی کلمات و عبارات متن پرداخته است.
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم
اسلامی.
