اجتناب از سوء ظن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در این نوشتار داستانی موزنده درباره اجتناب از
سوء ظن مطرح شده است.
شقیق بلخی - که از عرفای نامدار زمان
امام هفتم علیه السلام است - می گوید: در سال ۱۴۹ ق. به قصد
زیارت خانه خدا در «
قادسیه »، به
کاروان حجّاج پیوستم. در میان
کاروان به جوانی خوش سیما و گندمگون برخورد کردم. او جامه ای پشمی به تن کرده و از کاروانیان به دور نشسته بود. پیش خود گفتم: این
جوان شاید از
صوفیه باشد و موجب زحمت همسفران خواهد شد! بنابراین به قصد پند و
اندرز به نزدش رفتم. او مرا با نام، خطاب کرد و گفت: ای شقیق!
خداوند می فرماید: «إِجْتَنِبُواْ کَثِیرًا مِّنَ الظَّنِ ّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِ ّ إِثْمٌ»
؛ «از گمان های بسیاری اجتناب کنید که برخی از گمان ها
گناه است.» من از او جدا شدم؛ اما در این اندیشه بودم که چگونه از نام و اندیشه قلبی من باخبر بود.
پس از طیّ مسیر طولانی به «واقعه» - منزلی در بین
مکه و
کوفه - رسیدیم. او را دیدم که
نماز می خواند در حالی که اعضای بدنش از
خوف خدا می لرزند و
اشک در چشمانش جاری است. منتظر ماندم تا از نماز فارغ شود و من از پندار نادرستم معذرت بخواهم. او نماز را تمام کرده و رو به من نمود و این
آیه را
قرائت کرد: «وَإِنِّی لَغَفَّارٌ لِّمَنْ تَابَ وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صَلِحًا ثُمَّ اهْتَدَی »
؛ «همانا من خطای کسی را که
توبه کرده و
ایمان بیاورد و
عمل صالح انجام دهد و به
راه راست بیاید، آمرزنده ام.»
بر تعجّبم افزوده شد. هنگامی که در مکّه چند نفر دور او را گرفته بودند، از یکی پرسیدم: این آقا کیست؟ آن شخص گفت: او
موسی بن جعفر بن محمد بن
علی بن حسین بن
علی بن ابی طالب علیهم السلام است.
دانشنامه کلام و عقاید، برگرفته از مقاله «اجتناب از سوء ظن».
