• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

گواهی تدریس علامه مجلسی به محمدعلی مشهدی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نحوه تکثیر کتاب‌های علمی، تدریس و مصون نگهداشتن آن‌ها از جعل و تحریف، یکی از مهمترین دغدغه‌های دانشمندان دینی بوده است. آن‌ها برای این منظور، از روشی استفاده نموده‌اند که در اصطلاح کتابشناسی به آن "بلاغ" یا "انها" گفته می‌شود. بلاغ دستخطی از استاد بود که در نسخه نوشته می‌شد و به‌وسیله آن گواهی، شرکت شاگرد در درس را تایید می‌گردید و ضمناً صحّت نسخه نیز تایید می‌گشت؛ بنابراین "بلاغ" هم گواهی تحصیلی بود و هم نشان صحّت نسخه به‌شمار می‌رفت.
اساتید در هر نسخه علامت بلاغ‌های متعددی می‌نوشتند و در پایان نسخه یا پایان بخش‌های کتاب در ضمن بلاغ‌ها برای شاگرد اجازه نقل حدیث و روایت را به‌نحو عموم یا درباره آن اثر یا آثاری خاص صادر می‌کرد که این اجازه گواهی علمی برای آن شاگرد در اعتبار روایت‌ها و استنادهایش به شمار می‌آمد. در این مقاله گواهی درسی علّامه مجلسی برای شاگردش محمدعلی مشهدی بررسی می‌شود.



آخرین گواهی درسی از علّامه مجلسی که تاکنون شناخته شده است، سال۱۱۱۰ق - یک سال قبل از درگذشت علّامه- است. این گواهی را علّامه برای مولی محمدعلی مشهدی در جمادی الثانی ۱۱۱۰ بعد از اتمام تدریس کتاب "السماء و العالم" بحار الانوار نوشته است. از این گواهی معلوم می‌شود که علّامه در آخر عمر خود به تدریس بحار الانوار اشتغال داشته است.


متن گواهی محمدعلی مشهدی، این است: «بسم الله الرحمن الرحیم انهاه المولی الاوّلی الفاضل الصالح الفالح الورع الذکی التقی مولانا محمّد علی المشهدی – وفقه الله تعالی لمراضیه – سماعا و تصحیحا و ضبطا فی مجالس آخرها آخر شهر جمادی الاخرة لسنة (۱۱۱۰) فاجزت له – کثر الله امثاله – ان یروی عنّی کل ما اخذه منّی باسانیدی المتصلة الی ارباب العصمة صلوات الله علیهم. و کتب الفقیر الی الله الغنی محمّدباقر بن محمّدتقی عفی الله عن جرائمهما، حامداًمصلیا مسلما.»
[۱] فهرست نسخه‌های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج۷، ص۲۵۶.
[۲] به‌کوشش‌ مهری مهریزی، علی‌ صدرایی‌ خویی، فهرست نسخه‌های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ص۴۲۲.



۱. فهرست نسخه‌های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج۷، ص۲۵۶.
۲. به‌کوشش‌ مهری مهریزی، علی‌ صدرایی‌ خویی، فهرست نسخه‌های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ص۴۲۲.



صدرایی خویی، علی، مجله حدیث حوزه، برگرفته از مقاله «شانزده گواهی تدریس از علّامه مجلسی»، سال‌ اوّل، شماره یک، زمستان ۱۳۸۹.    






جعبه ابزار