أَثقال (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَثقال: (وَاَخْرَجَتِ الْاَرْضُ اَثْقالَها)در این که منظور از
«اَثْقال» (بارهای سنگین) در اینجا چیست؟ مفسران تفسیرهای متعددی ذکر کرده‌اند؛ بعضی گفته‌اند: منظور انسان‌ها هستند که با زلزله
رستاخیز از درون
قبرها به خارج پرتاب می‌شوند، نظیر آنچه در سوره
«انشقاق» آیه ۴ آمده است:
«وَ اَلْقَتْ مَا فِیْها وَ تَخَلَّتْ». ؛ و بعضی گفته‌اند: گنج‌های درون خود را بیرون می‌ریزد، و مایه
حسرت دنیاپرستان بی‌خبر می‌گردد. این احتمال نیز وجود دارد که منظور بیرون فرستادن مواد سنگین و مذاب درون
زمین است، که معمولًا کمی از آن به هنگام آتشفشان‌ها و زلزله‌ها بیرون می‌ریزد، در پایان جهان، آنچه در درون زمین است، به دنبال آن
زلزله عظیم به بیرون پرتاب می‌شود.
تفسیر اول مناسب‌تر به نظر می‌رسد، هر چند جمع میان این تفاسیر نیز بعید نیست و نیز گفته شده
«اثقال» جمع
«ثقل» (بر وزن فکر) به معنای
«بار» است
و بعضی آن را جمع
«ثقل» (بر وزن عمل) به معنای وسائل خانه یا وسائل مسافر دانسته‌اند؛ ولی معنای اول مناسب‌تر به نظر می‌رسد.
(وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا) (و زمين بارهاى سنگينش را خارج سازد).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه اثقال جمع كلمه ثقل -به فتحه ثاء و فتحه قاف- است، كه به معناى
متاع و كالا و يا خصوص متاع مسافرين است. ممكن هم هست جمع كلمه ثقل -به كسره ثاء و سكون قاف- باشد كه به معناى
حمل باشد، به هر حال چه آن باشد و چه اين، مراد از اثقال زمين كه در
قیامت زمين آنها را بيرون مى‌ريزد -به طورى كه ديگران هم گفته‌اند-
مردگان و يا گنج‌ها و معادنى است كه در شكم خود داشته و ممكن هم هست منظور همه اينها باشد، كه البته براى هر سه قول قائلينى هست، و اولين قول به نظر نزديك‌ترين قول است، و از آن گذشته قول سوم است كه اشاره دارد بر اينكه خارج شدن براى حساب است، و جمله
(يَوْمَئِذٍ يَصْدُرُ النَّاسُ) اشاره دارد به اينكه بعد از بيرون شدن، به سوى
جزا روانه مى‌شوند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أَثقال»، ص۲۱.
