ابومهدی المهندس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جمال جعفر ابراهیم مشهور به ابومهدی المهندس، در سال ۱۹۵۴ م در
بصره متولد شد. وی یکی از فرماندهان
عراقی محور مقاومت بود که برای مدتی نماینده پارلمان این کشور نیز بود. جمال جعفر در سال ۱۹۷۳ م وارد دانشگاه پلی‌تکنیک شد و مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی در سال ۱۹۷۷ دریافت کرد. او در ادامه به
حزب اسلامی الدعوة پیوست و بعد از حوادث
رجب سال ۱۹۷۹ نامش همراه با تعداد زیادی از دانشجویان
عراقی تحت تعقیب
رژیم عراق قرار گرفت.
پس از به قدرت رسیدن صدام حسین و شهادت
سیدمحمدباقر صدر مرجع شیعیان
عراق، ابومهدی المهندس مجبور به ترک
عراق شد. وی مدتی را در کویت به سر برد، اما در سال ۱۹۸۳ و بعد از اینکه تعدادی از همراهان وی در
کویت بازداشت شدند، از این کشور خارج شده و به
ایران عزیمت کرد. وی ۲۰ سال در ایران اقامت داشت و همزمان عضو
مجلس اعلای اسلامی عراق بوده و فعالیت‌های خود را به عنوان یک سیاستمدار در این مجمع و یک فرد نظامی در
سپاه بدر دنبال می‌کرد و در ادامه فرمانده سپاه بدر شد. المهندس بعد از سقوط حاکمیت صدام حسین فرماندهی سپاه بدر را کنار گذاشت و به عنوان یک شخصیت مستقل وارد فعالیت‌های سیاسی شد.
با ظهور گروه تروریستی
داعش، او به عنوان یکی از از فرماندهان نیروهای تازه تاسیس
الحشد الشعبی وارد میدان نبرد شد و حضور تاثیرگذاری در میدان‌های مبارزه با گروه‌های تروریستی داعش به عنوان دست پرورده آمریکا در منطقه داشت که نهایتا منجر به ریشه کن شدن داعش در منطقه شد.
سرانجام ابومهدی المهندس در سن ۶۶ سالگی، در بامداد جمعه ۱۳ دی ماه ۱۳۹۸ در یک عملیات تروریستی توسط آمریکای جنایتکار به همراه
سردار قاسم سلیمانی و جمعی دیگر به درجه رفیع
شهادت نائل آمد.
![]()
جمال جعفر ابراهیم ملقب به ابومهدی المهندس متولد ۱۹۵۴ میلادی در بصره از پدری
عراقی و مادری ایرانی است که در ۱۹۷۳ میلادی وارد دانشکده فناوری بغداد شد و ۱۹۷۷ میلادی تحصیلات خود را در رشته مهندسی به پایان رساند.
وی پس از سپری کردن خدمت سربازی وارد مؤسسه عمومی آهن و فولاد بصره شد و به عنوان مهندس به کار اشتغال یافت و سپس در رشته کارشناسی ارشد
علوم سیاسی فارع التحصیل شد.
ابومهدی المهندس در اوایل دهه هفتاد میلادی زمانی که در دروه پیش‌دانشگاهی تحصیل می‌کرد، در حزب الدعوه عضو شد و دروس مقدماتی حوزه را در حوزه
آیت‌الله العظمی حکیم در بصره فرا گرفت.
در این زمان حزب الدعوة تحت فشار و حملات شدید بعثی‌ها قرار داشت و در جریان آن حملات رهبران حزب از قبیل شیخ عارف و گروه الهدی اعدام شدند.
حزب دعوت اسلامی، سازمان سیاسی اسلام‌گرای
شیعه در
عراق است که در ۱۹۵۷ میلادی به وسیله
سیدمرتضی عسکری و شاگردان و پیروان سیدمحمدباقر صدر تاسیس شد. این حزب ابتدا در قامت یک جنبش مذهبی به وجود آمد که به ترویج ارزش‌های اسلامی و مقابله با
سکولاریسم می‌پرداخت. در دهه ۱۹۷۰ میلادی با افزایش نفوذ این حزب در میان جوانان و شخصیت‌های مذهبی و سرکوب آن از طرف
رژیم حزب بعث، الدعوه به جریانی انقلابی تبدیل شد که به مقاومت در برابر حکومت می‌پرداخت. دشمنی حزب الدعوه و دولت صدام حسین پس از شهادت سیدمحمدباقر صدر رهبر معنوی این جنبش در ۱۹۸۰ میلادی به اوج خود رسید.
این حزب پس از براندازی حکومت صدام در ۲۰۰۳ میلادی به وسیله ائتلاف ضد ترور به یکی از مهمترین احزاب سیاسی
عراق تبدیل شد، به طوری که حیدر العبادی، نوری المالکی و ابراهیم الجعفری سه نخست‌وزیر قبلی کشور همگی از اعضای این حزب بودند. حزب الدعوه از پشتیبانان مخالفان اسلام‌گرای
رژیم پهلوی ایران نیز بود و پس از وقوع انقلاب اسلامی به حمایت از نظام جمهوری اسلامی پرداخت و در جریان جنگ
رژیم بعث با ایران به انجام کمک‌های نظامی علیه حکومت صدام اقدام می‌کرد.
ابومهدی المهندس پس از مشارکت در انتفاضه شعبانیه قیام مردم
عراق علیه
رژیم بعث
عراق در ۱۹۷۹ میلادی و دستگیری آیت‌الله سید محمد باقر صدر از طرف دادگاه تحت تعقیب قرار گرفت. با به قدرت رسیدن صدام حسین در
عراق در ۱۶ ژوئیه ۱۹۷۹، روند سرکوب حزب شدت گرفت.
رژیم صدام اعضای حزب را دستگیر و صدها تن از آنان را پس از محاکمه‌های فرمایشی اعدام کرد در این هنگام ابومهدی المهندس مجبور شد در ۱۹۸۰ میلادی
عراق را ترک کند و از کویت وارد ایران شد.
ابومهدی المهندس در ۱۹۸۵ میلادی در حالی که در ایران بود، عضو شورای مجلس اعلای اسلامی شد. مجلس اعلا در ۱۹۸۲ میلادی با هدف سرنگونی حکومت صدام حسین به وسیله سیاست‌مداران و روحانیون
عراقی مقیم ایران تاسیس شد و پس از سرنگونی این حکومت توسط ائتلاف ضد ترور در ۲۰۰۳ میلادی به عنوان مهمترین حزب در
عراق پس از صدام مطرح شد و در سال‌های اخیر هنوز بزرگترین حزب در مجلس نمایندگان
عراق به شمار می‌رود.
ابومهدی المهندس در ۲۰۰۳ میلادی با سرنگونی
رژیم بعث در
عراق به این کشور بازگشت و در ۲۰۰۵ میلادی در انتخابات پارلمانی به عنوان نماینده استان بابل پیروز شد اما آمریکایی‌ها اجازه فعالیت به وی ندادند و وی مجبور شد به ایران بازگردد.
![]()
در ۱۹۸۳ میلادی نیروهای مجلس اعلای انقلاب اسلامی
عراق که مخالف صدام حسین بودند و در ایران به سر می‌بردند به صورت داوطلب در دفاع مقدس شرکت می‌کردند. این نیروها به صورت یک گردان در
سپاه پاسداران سازماندهی شدند و برای نخستین بار در عملیات موسوم به خیبر که به وسیله نیروهای ایرانی علیه
رژیم بعث بود، شرکت کردند. سپاه بدر در تهاجمات ایران به
عراق به عنوان بخشی از نیروی مهاجم تحت فرمان سپاه پاسداران عمل می‌کرد از جمله حملاتی که این سپاه در آن شرکت داشت، شامل عملیات قدس ۴ و عملیات کربلای ۲ بود. در ۲۰۰۱ میلادی ابو مهدی المهندس به جای
ابوعلی بصری فرمانده نیروهای بدر شد.
ماه‌های پیش از سقوط صدام حسین، وی مسئولیت خود را در سپاه بدر و همچنین در شورای‌عالی رها و به عنوان یک چهره مستقل عمل کرد در حالی که وی از روابط خود با همه چشم پوشی نکرد.
شهید ابومهدی المهندس با فروپاشی
رژیم بعث، بار دیگر در
عراق وارد کار سیاسی شد، جایی که وی در تشکیل اتحاد ملی موحد نیز نقش مهمی ایفا کرد. وی از پایه‌گذاران فراکسیون ائتلاف وطنی
عراق و سپس ائتلاف وطنی کنونی است.
![]()
پس از تشکیل الحشد الشعبی، المهندس به عنوان جانشین فرمانده انتخاب شد و دائم در همه جبهه‌های نبرد در شرکت می‌کرد.
بسیج مردمی
عراق یا حشدِ شعبی که به بسیج
عراق نیز معروف است به نیروهای مردمی
عراق گفته می‌شود که در کنار ارتش این کشور قرار دارند و با هدف مبارزه علیه داعش سازماندهی شده‌اند. این نیرو از حدود ۴۰ گروه مختلف تشکیل شده که بیشتر گروه‌های
شیعه هستند اما گروه‌های
سنی،
مسیحی و
ایزدی نیز در آن حضور دارند. بسیاری از این گروه‌های شیعه به‌طور مستقل در
عراق و به خصوص علیه نیروهای ائتلاف فعالیت داشته‌اند. در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۶ با اکثریت آرای مجلس
عراق به عنوان یک سپاه جدا از ارتش رسمیت پیدا کرد. حیدر عبادی فرمانده کل بسیج مردمی است و ابومهدی مهندس معاون بسیج مردمی
عراق و فرمانده میدانی این نیرو بود. شهید ابومهدی المهندس در برنامه‌ریزی و اجرای عملیات نابودی گروه تروریستی داعش در
عراق نقش برجسته‌ای داشت و دقیقا در همین زمان دولت آمریکا او را در لیست ترور خود قرار داد.
![]()
در نخستین ساعات بامداد جمعه ۱۳ دی ماه ۱۳۹۸ در حمله بالگردهای آمریکایی به ۲ خودرو در اطراف فرودگاه بغداد، سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس و ابومهدی المهندس معاون حشدالشعبی و چند تن از اعضای سپاه قدس و حشدالشعبی به شهادت رسیدند.
پس از شهادت
قاسم سلیمانی و ابوالمهدی المهندس، گروه‌های سیاسی
عراق و شماری از مردم این کشور خواستار اخراج نیروهای امریکایی از این کشور شدند. پارلمان
عراق در جلسه‌ای اضطراری که در ۱۵ دی ۱۳۹۸ش برگزار شد طرحی را در رابطه با خروج نیروهای امریکایی از
عراق تصویب کرد.
مراسم
تشییع پیکر مطهر قاسم سلیمانی به همراه ابوالمهدی المهندس و دیگر همراهانشان در ۱۴ دی ۱۳۹۸ش با حضور شخصیت‌های سیاسی و مذهبی و عموم مردم
عراق در شهرهای
بغداد،
کربلا و
نجف برگزار شد.
سپس پیکرهای مقدس به ایران منتقل شد و در برخی شهرها مانند اهواز،
مشهد،
تهران،
قم و کرمان تشییع شدند.
گروه پژوهشی ویکی فقه.
