ابوبکر فراء
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَبوبَکْرِ فَرّاء، محمد بن احمد بن حمدون فرّاء (د ۳۷۰ق/۹۸۰م)،
عارف و
صوفی بودند.
وی از بزرگان مشایخ
نیشابور بود و در آن شهر به
پوستیندوزی و
پوستین فروشی اشتغال داشت و به همین جهت به فراء (از فَرْو:
پوستین) شهرت یافته بود.
او صحبت بزرگانی چون
ابوبکر شبلی ،
ابومحمد مرتعش ،
ابوعلی ثقفی ،
عبدالله مُنازل و
ابوبکر بن طاهر ابهری را درک کرده بود.
شیخ عمو (یا عمر؟) از بزرگان عرفای هرات، با وی معاصر بوده و صحبت او را دریافته بود. همو گفته است که اگر ابوبکر فراء را ندیده بودم، صوفی نبودم.
شیخ عمو چون به عزم
حج به نیشابور رسید، به زیارت ابوبکر فراء رفت، فراء از او پرسید که آیا پدر داری؟ پاسخ داد آری. پس به او گفت که به هرات بازگرد و
پدر را خدمت کن. گرچه یاران شیخ سعی داشتند او را از این عزم منصرف کنند، اما گفتار ابوبکر فراء چنان در او اثر کده بود که ناگزیر همسفران را وداع کرده، به هرات نزد پدر بازگشت
بعضی از افکار و اقوال ابوبکر فراء ظاهراً رنگ و بوی «ملامتی» دارد، چنانکه وی پوشانیدن
حسنات را بهتر از پوشانیدن
سیئات میداند و نجات را در این میبیند، زیرا در اظهار حسنات امکان و احتمال
سُمعه و
ریا بسیار است
وی سرانجام در نیشابور درگذشت و در
مقبرۀ جنیداللـه مدفون شد.
(۱) انصاری هروی، خواجه عبداللـه، طبقات الصوفیه، به کوشش عبدالحی حبیبی، تهران، ۱۳۶۲ش.
(۲) جامی، عبدالرحمن بن احمد، نفحات الانس، به کوشش مهدی توحیدیپور، تهران، ۱۳۳۶ش.
(۳) حاکم نیشابوری، محمد بن عبداللـه، تاریخ نیشابور، تلخیص خلیفۀ نیشابوری، به کوشش بهمن کریمی، تهران، ۱۳۳۹ش.
(۴) سلمی، محمد، طبقات الصوفیه، لیدن، ۱۹۶۰م.
(۵) شعرانی، عبدالوهاب بن احمد، الطبقات الکبری، قاهره، ۱۳۷۴ق.
(۶) نامۀ دانشوران، قم، ۱۳۳۸ش.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابوبکر فراء»،ج۵، ص۲۰۰۵.