جعفر بن محمد مستغفری از علمای بزرگ دوران خود در منطقه ماوراء النهر و شمال استان خراسان به شمار می‌آمد. او پیرو مذهب «حنفی» و در اصول عقاید پیرو مسلک «اشعری» بود. برخی او را پیرو مذهب شافعی دانسته‌اند و برخی دیگر احتمال داده‌اند که او شیعه باشد. کتاب او «طب النبی صلی‌الله‌علیه‌وآله» در میان علمای شیعه مشهور است و بسیار سفارش به مطالعه آن شده و خواجه نصیرالدین طوسی از وی تعبیر به «شیخ» و «امام» می‌کند.
ابو العباس، جعفر بن محمد بن معتز بن محمد بن مستغفر بن فتح بن ادریس مستغفری نسفی سمرقندی نخشبی حنفی، در سال ۳۵۰ هجری در شهر نسف در نزدیکی سمرقند و در خانواده‌ای اهل علم به دنیا آمد. پدر و پدربزرگ او از علمای آن سامان به شمار می‌آمدند و در تربیت او نقش مهمی را عهده دار شدند.
سمعانی درباره ایشان می‌گوید: «خطیب نسف کان فقیها، فاضلا و محدثا مکثرا، صدوقا». یعنی: او خطیب شهر نسف و شخصیتی فقیه، دانشمند و محدثی بزرگ بود که روایات فراوانی را روایت کرده و انسانی راستگو بود.
«ابن قطلوبغا» در کتاب «تاج التراجم» می‌گوید: «خطیب نسف لم یکن بما وراء النهر فی عصره مثله، کان فقیها، محدثا، فاضلا، مکثرا، حافظا، صدوقا». یعنی: او خطیب شهر نسف و در دوران خود شخصیتی بی نظیر در منطقه ماوراءالنهر بود. او شخصیتی فقیه، راوی حدیث و دانشمند بود و روایات فراوانی را روایت کرده است. او حافظ قرآن است و روایات فراوانی را نیز حفظ کرده و انسانی راستگو است.
میرزا عبدالله افندی، صاحب کتاب ریاض العلما درباره ایشان می‌فرماید: «الکامل الجلیل المعروف بالشیخ الامام». یعنی: او شخصیتی کامل و دارای کمالات بوده و بزرگوار و معروف به شیخ و امام است.
او از محضر درس علمای فراوانی بهره برده است مانند: ۱- پدرش ابوعلیمحمد بن معتز مستغفری ۲- پدر بزرگش ابوبکر معتز بن محمد بن مستغفر ۳- ابن ابی علی زاهر بن احمد سرخسی ۴- ابوسهل هارون بن احمد استرآبادی ۵- ابوعبدالله محمد بن احمد غنجار حافظ ۶- ابوالهیثم محمد بن مکی کشمیهنی ۷- ابومحمد عبدالله بن محمد بن زر رازی و شخصیت‌های فراوان دیگر
