• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابواسحاق ابراهیم بن احمد همدانی بغدادی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابواسحاق ابراهیم بن احمد بن عبدالله بن یعیش همدانی بغدادی (م ۲۵۷ هـ)، از حافظان حدیث، و مورد وثوق اهل‌سنت در قرن سوم هجری قمری بود. او اصالتا بغدادی بوده ولی بعدها به همدان کوچ کرده است.


ابواسحاق ابراهیم بن احمد بن عبدالله بن یعیش همدانی بغدادی، از خاستگاه او اطلاعی در دست نیست. گویا در بغداد زاده شد و در همان‌جا رشد یافت و تا مدت‌ها در همین شهر به تحصیل علم اشتغال داشت تا اینکه به همدان کوچید و از عالمان این شهر هم بهره برد.
[۱] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.    

از علل رفتنش به همدان گزارشی در دست نیست، ولی برخی منابع در شرح حال پسرش اسحاق که به ابن‌نابتی شهرت دارد، گفته‌اند: ابواسحاق قاضی همدان بود،
[۲] اصبهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۲۱۷.    
[۳] حیانی، عبدالله بن محمد، طبقات المحدثین باصبهان، ج۴، ص۵۷.    
[۴] سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۱۳، ص۱.    
بنابراین یا قضاوت عامل این مهاجرت بوده و یا اینکه پس از سکونت و مقام علمی‌اش به قضاوت رسیده است.
ابواسحاق از حافظان حدیث،
[۵] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۹، ص۶۴.    
خوش فهم و مورد وثوق اهل‌سنت بود.
[۶] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.    

ابن‌ابی‌حاتم می‌گوید: من او را در سال ۲۵۵ هـ در همدان دیدم، ولی حدیثی از او نیاموختم و در سال ۲۵۷ هـ وقتی به همدان بازگشتم او درگذشته بود.
[۷] ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۸۸.    


همدانی از افرادی چون محمد بن عمر واقدی، یزید بن‌ هارون، ابواحمد زبیری، عبدالوهاب بن عطاء، نائل بن نجیح، مالک بن اسماعیل و عمرو بن هشام حرانی حدیث شنید.
[۸] ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۸۸.    


محمد بن جعفر بن خلف قوهستانی، محمد بن حسین بن ابی‌علاء زعفرانی، زید بن نشیط، محمد بن خالد راسبی بصری، ابن‌ابی‌الحسناء و عیسی بن یزید امام جماعت مسجد جامع از ابراهیم همدانی روایت کرده‌اند.
[۹] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.


اثر ابراهیم همدانی، المسند را احمد بن حسن بن غروز گزارش کرده است، این کتاب زمانی در بصره مورد توجه محدثان بوده و با اشتیاق آن را فرا می‌گرفته‌اند.
[۱۰] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.    


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۱] ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۲، ص۱۲۶.    
[۱۲] حسن انوشه و دیگران، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ص۸۲۹.
[۱۳] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۸، ص۲۸۲.    
[۱۴] اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۲، ص۳۳.
[۱۵] قمی، عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ۴۵۳.    
[۱۶] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱، ص۶.    


۱. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.    
۲. ↑ اصبهانی، احمد بن عبدالله، ذکر اخبار اصبهان، ج۱، ص۲۱۷.    
۳. ↑ حیانی، عبدالله بن محمد، طبقات المحدثین باصبهان، ج۴، ص۵۷.    
۴. ↑ سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۱۳، ص۱.    
۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۹، ص۶۴.    
۶. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.    
۷. ↑ ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۸۸.    
۸. ↑ ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۸۸.    
۹. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.
۱۰. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۳.    
۱۱. ↑ ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۲، ص۱۲۶.    
۱۲. ↑ حسن انوشه و دیگران، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ص۸۲۹.
۱۳. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۸، ص۲۸۲.    
۱۴. ↑ اعلمی‌ حا‌ئری، محمدحسین‌، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۲، ص۳۳.
۱۵. ↑ قمی، عباس، الکنی و الالقاب، ج۱، ۴۵۳.    
۱۶. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ج۱، ص۶.    


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۸۷، برگرفته از مقاله «ابواسحاق ابراهیم بن احمد همدانی بغدادی».


رده‌های این صفحه : حافظان حدیث اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | درگذشتگان سال 257 (قمری) | قاضیان همدان
جعبه ابزار