• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌مفلح اکمل‌الدین‌ محمد بن‌ ابراهیم‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اکمل‌الدین‌ محمد بن‌ ابراهیم‌، یکی از شخصیت‌های خاندان‌ اِبْن‌ِ‌مُفْلِح، می‌باشد؛ ابن‌مفلح نام‌ افراد خاندانی‌ از فقیهان‌ حنبلی‌ دمشق‌ که‌ در سده‌های‌ ۸ -۱۱ق‌/۱۴-۱۷م‌ دارای‌ مقامات‌ علمی‌ و اجتماعی‌ بوده‌اند. از نسبت‌ رامینی‌ و قانونی‌ برای‌ افراد این‌ خاندان‌ چنین‌ برمی‌آید که‌ اصل‌ خاندان‌ به‌ فلسطین‌ باز می‌گردد.



اکمل‌الدین‌ محمد بن‌ ابراهیم بن‌ عمر بن‌ ابراهیم‌ بن‌ محمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ محمد بن‌ مفلح (۹۳۰-۱۰۱۱ق‌/۱۵۲۴-۱۶۰۳م‌). او حدیث‌، فقه‌ و قرآن‌ را از پدرش‌ و نیز عزالدین‌ ابن‌ نقیب‌ و شهاب‌الدین‌ احمد طیبی‌ فراگرفت‌
[۲] ابن‌ شطی‌، محمد جمیل‌، مختصر طبقات‌ الحنابله، ج۱، ص۱۰۳، به‌ کوشش‌ فواز زمرلی‌، بیروت‌، ۱۴۰۶ق‌/۱۹۸۶م‌.
و از کسانی‌ چون‌ شمس‌الدین‌ محمد بن‌ طولون‌، ابوالسعود افندی‌ مفتی‌ عثمانی‌ و شهاب‌الدین‌ احمد مالکی‌ قاضی‌القضاه قدس اجازه‌ دریافت‌ کرد.
برای‌ تحصیل‌ سفری‌ به‌ روم‌ (ظاهراً به‌ استانبول‌) داشته‌ است‌.
پس‌ از این‌ سفر مدتی‌ عهده‌دار قضای‌ بعلبک‌ و صیدا شد و بعد به‌ دمشق‌ آمد.


وی‌ به‌ تاریخ‌ اهتمام‌ ویژه‌ای‌ داشت‌، چنانکه‌ درباره تاریخ‌ دمشق‌ و قاهره‌ تألیفاتی‌ داشته‌ و اخبار الدولتین‌ ابوشامه‌ را تلخیص‌ کرده‌ است‌.
[۴] ابن‌ شطی‌، محمد جمیل‌، مختصر طبقات‌ الحنابله، ج۱، ص۱۰۴، به‌ کوشش‌ فواز زمرلی‌، بیروت‌، ۱۴۰۶ق‌/۱۹۸۶م‌.

از آثار باقی‌ مانده او جزءِ ۱۵ از کتاب‌ التذکرة الاکملیة المفلحیه است‌ که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در کتابخانه دانشگاه‌ آمریکایی‌ بیروت‌ موجود است‌.
[۵] زرکلی‌، خیرالدین، اعلام‌ للزرکلی، ج۵، ص۳۰۳.

همچنین‌ مجموعه‌ای‌ ادبی‌ گردآوری‌ شده‌ توسط او و نیز چند بیت‌ از اشعار وی‌ در برلین‌ یافت‌ می‌شود.


۱. محبی‌، محمدامین‌، خلاصة الاثر، ج۳، ص۳۱۵، مصر، ۱۲۸۴ق‌.    
۲. ابن‌ شطی‌، محمد جمیل‌، مختصر طبقات‌ الحنابله، ج۱، ص۱۰۳، به‌ کوشش‌ فواز زمرلی‌، بیروت‌، ۱۴۰۶ق‌/۱۹۸۶م‌.
۳. محبی‌، محمدامین‌، خلاصة الاثر، ج۳، ص۳۱۵، مصر، ۱۲۸۴ق‌.    
۴. ابن‌ شطی‌، محمد جمیل‌، مختصر طبقات‌ الحنابله، ج۱، ص۱۰۴، به‌ کوشش‌ فواز زمرلی‌، بیروت‌، ۱۴۰۶ق‌/۱۹۸۶م‌.
۵. زرکلی‌، خیرالدین، اعلام‌ للزرکلی، ج۵، ص۳۰۳.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌مفلح»، ج۴، ص۱۷۹۵.    




جعبه ابزار