ابن‌عبدان ابوالفضل عبدالله بن عبدان همدانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِبْن‌ِ
عَبْدان، ابوالفضل عبدالله بن
عبدان بن محمد بن
عبدان همدانی (د
صفر ۴۳۳/ اکتبر ۱۰۴۱)،
فقیه شافعی است.
از تاریخ ولادت وی اطلاعی در دست نیست. بیشتر منابع از او به عنوان
عالم و
مفتی همدان یاد کرده‌اند.
در
بغداد از ابوالحسین ابن اخی منتمی، ابن خباب، عثمان ابن المنتاب، ابوحفص کتّانی و المخلص استماع کرده
و از دیگر مشایخ وی می‌توان صالح بن احمد، جبریل، علی بن حسن بن ربیع و ابوبکر احمد بن علی معروف به ابن الال را نام برد.
نیز کسانی همچون محمد بن عثمان، احمد بن عمر، ابن عبدوس و
پدرش و علی الحسنی از او
روایت کرده‌اند
ذهبی به نقل از شیرویة بن شهردار، وی را موثق دانسته است
نیز ذهبی به نقل از همو گوید: به خطّ ابن
عبدان دیدم که نوشته بود، در
خواب دیدم:
خدای تعالی به من سخنی فرمود که در آن مرا از خودستایی نسبت بدانچه به من داده است، بیم داد. گفتم: من در نفسم فرو‌تر از آنم. فرمود برترین سخن که شایسته است
مردم را بدان فرا خوانند «الا له الخلق و الامر» است
ابن
عبدان از کسانی است که
قنوت را در
نماز و‌تر در طول
سال مستحب دانسته‌اند.
۱.
شرائط الاحکام، در
فقه ، که بنا به گفته اسنوی
نسخه‌ای از آن نزد وی موجود بوده است؛
۲.
شرح العبادات، کتابی است مختصر که بیشتر نظرات فقهی وی از این کتاب نقل شده است؛
۳.
مقامات.
(۱) عبدالرحیم اسنوی، طبقات الشافعیة، به کوشش عبدالله جبوری، بغداد، ۱۳۹۱ق/ ۱۹۷۱م.
(۲) محمد ذهبی، تاریخ الاسلام، نسخه خطی کتابخانه ایاصوفیه ترکیه، شم ۳۰۰۹م.
(۳) عبدالوهاب سبکی، طبقات الشافعیة الکبری، قاهره، ۱۳۲۴ق.
(۴) یحیی عامری، غربال الزمان، به کوشش محمد ناجی زعبی العمر، دمشق، ۱۴۰۵ق/ ۱۹۸۵م.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌عبدان»، ج۴، ص۱۴۷۰.
