ابن‌شهید ابومروان عبدالملک بن احمد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابومروان عبدالملک بن احمد (۳۲۳-۳۹۳/۹۳۵-۱۰۰۳م)، یکی از افراد خاندان بنوشهید است. بنوشهید خاندان اندلسی است که در سده‌های ۲ - ۴ق وزارت یافتند و در
فقه و
حدیث و
شعر و
ادب نیز دست داشتند.
ابومروان عبدالملک بن احمد (۳۲۳-۳۹۳/۹۳۵-۱۰۰۳م)، وزیر
امیر منصور عامری و از ندیمان و نزدیکان وی بود
و مانند بیش‌تر بزرگان دولت عامری در محله زیبای مُنیة المعیره در نزدیکی المدینة الزاهره اقامت داشت که در اواخر عمر امیر او را به یکی از منازل مجاور قصر خویش انتقال داد.
ابومروان شاعری ادیب بود و در پرتو دوستی و صمیمیت با امیر منصور، زندگی را سراسر به
عیش و
عشرت گذرانید
وی در
لغت،
شعر،
تاریخ، و تراجم تبحّر داشت.
از
قاسم ابن‌اصبع و
وهب بن مسره روایت می‌کرد و
ابوعبدالله ابن‌عائذ از او روایت می‌کرده، چنانکه در فهرست شیوخش از وی نام برده و به ۱۰ سال مصاحبت با او اشاره کرده است.
ابومروان کتاب التاریخ الکبیر را در بیش از ۱۰۰ جلد مشتمل بر وقایع و اخبار تاریخ
اسلام به ترتیب سنوات از ۴۰ق/۶۶۱م تا سال وفات خود تألیف کرد.
وی با آنکه در روایت شعر از شعرای مشرق و تراجم و احوال آنان متبحر بود، نسبت به اندلس نیز
تعصب می‌ورزید و به اظهارات
صاعد بغدادی که در باب فضایل بلاد مشرق در مجلس امیر منصور بسیار سخن گفته بود، در قطعه شعری خطاب به امیر منصور پاسخ داد و از
اندلس سخت دفاع کرد
اشعار وی را
ابن‌بسام،
حمیدی،
ضبی،
ابن‌کتانی،
و
ابن‌سعید آورده‌اند. اخیراً اشعار او در مجموعه‌ای گردآوری و چاپ شده است.
، مشاهیر این خاندان بسیارند و می‌توان نام‌های ایشان را در منابع اندلسی یافت، اما هیچ کدام از حیث شهرت و منزلت به پای ابوعامر احمد نمی‌رسند.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌ِ شهید»، ج۴، ص۱۳۹۲.
