• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن‌سفیان ابوعبدالله‌ محمد بن سفیان‌ قیروانی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اِبن سُفْیان‌، ابوعبدالله‌ محمد بن سفیان‌ قیروانی‌ (د اول‌ صفر ۴۱۵/۱۴ آوریل‌ ۱۰۲۴)، مقری‌ و فقیه‌ مالکی ‌ .



از جزئیات‌ زندگی‌ او اطلاعی‌ در دست‌ نیست‌. همین‌ مقدار می‌دانیم‌ که‌ در قیروان‌ زاده‌ شد و پیش‌ از ۳۸۰ق‌/۹۹۰م‌ جهت‌ فراگیری‌ قرائت ‌ و فقه ‌ به‌ مصر مسافرت‌ کرد و بدون‌ اینکه‌ به‌ حج ‌ رود به‌ وطن‌ بازگشت‌.


او در ۴۱۳ق‌ عازم‌ مکه ‌ شد و حدود یک‌ سال‌ در آن‌جا مجاور شد؛ سپس‌ به‌ مدینه ‌ رفت‌ و در آن‌جا بیمار شد و درگذشت‌ و در قبرستان‌ بقیع‌ مدفون‌ گردید.
[۱] ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
او اشتهار خود را مرهون‌ کتاب‌ الهادی‌ در قرائات‌ هفتگانه‌ است‌ که‌ مورد استفاده مقریان‌ پس‌ از وی‌ قرار گرفته‌ است‌.
[۲] ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
[۳] ابن جزری‌، محمد، النشر فی‌ القراءات‌ العشر، ج۱، ص۶۶، به‌ کوشش‌ علی‌ محمد ضباع‌، قاهره‌، کتابخانه مصطفی‌ محمد.
[۴] قسطلانی‌، احمد، لطائف‌ الاشارات‌، ج۱، ص۱۰۸، به‌ کوشش‌ عامر سید عثمان‌ و عبدالصبور شاهین‌، قاهره‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.




از مشایخ‌ مصری‌ وی‌ در قرائت‌ می‌توان‌ ابوطیب‌ عبدالمنعم‌ بن غلبون‌ و اسماعیل‌ بن محمد مهری‌ را نام‌ برد. او همچنین‌ از یعقوب‌ بن سعید هواری‌ و ک ردم‌ بن عبدالله‌ نیز قرائت‌ آموخته‌ است‌.
[۵] ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.



از جمله راویان‌ وی‌ در قرائت‌ عبدالملک‌ بن داوود قسطلانی‌ ، ابوالعباس‌ مهدوی‌ و ابوالحسن‌ عجمی‌ هستند.
[۶] ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
به‌ گفته ذهبی
[۷] ذهبی‌، محمد، معرفة القراء الکبار، ج۱، ص۳۰۵، به‌ کوشش‌ محمد سید جاد الحق‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.
حاتم‌ بن محمد، دلاء و دیگران‌ نیز از وی‌ حدیث ‌ شنیده‌ و روایت‌ کرده‌اند.


ابن سفیان‌، افزون‌ بر قرائت‌ در فقه ‌ نیز دستی‌ داشت‌ و آن‌ را نزد ابوالحسن‌ علی‌ بن محمد بن خلف‌ قابسی آموخت‌ و در فقه‌ مالکی‌ صاحب‌ نام‌ گردید.
[۸] ذهبی‌، معرفة القراء الکبار، محمد، ج۱، ص۳۰۵، به‌ کوشش‌ محمد سید جاد الحق‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.
[۹] ابن فرحون‌، ابراهیم‌، الدیباج‌ المذهب‌، ج۲، ص۳۰۴، به‌ کوشش‌ محمد احمدی‌ ابوالنور، قاهره‌، ۱۳۹۴ق‌/۱۹۷۴م‌.



ابوعمرو دانی‌ مدتی‌ با ابن سفیان‌ همدرس‌ بوده‌ و او را به‌ فهم‌، حافظه‌ و عفاف ‌ ستوده‌ است‌.
[۱۰] ذهبی‌، محمد، معرفة القراء الکبار، ج۱، ص۳۰۵، به‌ کوشش‌ محمد سید جاد الحق‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.
[۱۱] ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.



تن‌ها اثری‌ که‌ از وی‌ به‌ ما رسیده‌ الهادی‌ فی‌ القراءات‌ است‌ که‌ نسخه‌ای‌ از آن‌ در کتابخانه فاتح‌ استانبول‌ (شم ۶۱) نگهداری‌ می‌شود ابن جزری‌
[۱۲] ابن جزری‌، محمد، النشر فی‌ القراءات‌ العشر، ج۱، ص۶۶ -۶۷، به‌ کوشش‌ علی‌ محمد ضباع‌، قاهره‌، کتابخانه مصطفی‌ محمد.
ضمن‌ اینکه‌ با سلسله اسناد، این‌ کتاب‌ را روایت‌ کرده‌، در جای‌ جای‌ النشر مطالب‌ آن‌ را آورده‌ است‌.


(۱) ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
(۲) ابن جزری‌، محمد، النشر فی‌ القراءات‌ العشر، به‌ کوشش‌ علی‌ محمد ضباع‌، قاهره‌، کتابخانه مصطفی‌ محمد.
(۳) ابن فرحون‌، ابراهیم‌، الدیباج‌ المذهب‌، به‌ کوشش‌ محمد احمدی‌ ابوالنور، قاهره‌، ۱۳۹۴ق‌/۱۹۷۴م‌.
(۴) ذهبی‌، محمد، معرفة القراء الکبار، به‌ کوشش‌ محمد سید جاد الحق‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.
(۵) قسطلانی‌، احمد، لطائف‌ الاشارات‌، به‌ کوشش‌ عامر سید عثمان‌ و عبدالصبور شاهین‌، قاهره‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.


۱. ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
۲. ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
۳. ابن جزری‌، محمد، النشر فی‌ القراءات‌ العشر، ج۱، ص۶۶، به‌ کوشش‌ علی‌ محمد ضباع‌، قاهره‌، کتابخانه مصطفی‌ محمد.
۴. قسطلانی‌، احمد، لطائف‌ الاشارات‌، ج۱، ص۱۰۸، به‌ کوشش‌ عامر سید عثمان‌ و عبدالصبور شاهین‌، قاهره‌، ۱۳۹۲ق‌/۱۹۷۲م‌.
۵. ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
۶. ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
۷. ذهبی‌، محمد، معرفة القراء الکبار، ج۱، ص۳۰۵، به‌ کوشش‌ محمد سید جاد الحق‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.
۸. ذهبی‌، معرفة القراء الکبار، محمد، ج۱، ص۳۰۵، به‌ کوشش‌ محمد سید جاد الحق‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.
۹. ابن فرحون‌، ابراهیم‌، الدیباج‌ المذهب‌، ج۲، ص۳۰۴، به‌ کوشش‌ محمد احمدی‌ ابوالنور، قاهره‌، ۱۳۹۴ق‌/۱۹۷۴م‌.
۱۰. ذهبی‌، محمد، معرفة القراء الکبار، ج۱، ص۳۰۵، به‌ کوشش‌ محمد سید جاد الحق‌، قاهره‌، ۱۳۸۷ق‌/۱۹۶۷م‌.
۱۱. ابن جزری‌، محمد، غایة النهایة، ج۲، ص۱۴۷، به‌ کوشش‌ گ‌ برگشترسر، قاهره‌، ۱۳۵۲ق‌/ ۱۹۳۳م‌.
۱۲. ابن جزری‌، محمد، النشر فی‌ القراءات‌ العشر، ج۱، ص۶۶ -۶۷، به‌ کوشش‌ علی‌ محمد ضباع‌، قاهره‌، کتابخانه مصطفی‌ محمد.



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌سفیان »،ج۳، ص۱۳۱۶.    






جعبه ابزار