ابن هانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابن هانی اندلسی (متوفای ۳۶۲ق)، از برجسته‌ترین شاعران شیعی قرن چهارم قمری در
اندلس بود و نسبش به
مهلب بن ابی‌صفره می‌رسد. او نزد
معزلدین الله فاطمی از منزلت خاصی برخوردار بود و سرانجام به
سال ۳۶۲ قمری درگذشت.
ابوالقاسم محمد بن ابراهیم بن هانی بن محمد بن سعدون ازدی اندلسی البیری، نسبش به مهلب بن ابی‌صفره می رسد و به ابن هانی اندلسی مشهور است تا از ابن هانیِ حکمی، مشهور به
ابونواس بازشناخته شود.
ابن هانی اندلسی در یکی از روستاهای اشبیلیه به دنیا آمد و در آن جا رشد کرد. سپس همراه خانواده‌اش به شهر «البیره» در نزدیک «غرناطه»، نقل مکان کرد و در قرطبه دانش اندوخت. وی سرآمد شعرای مغرب بود. در نظر مردم مغرب، ابن هانی منزلتی همانند
متنبّی در شرق داشت و هر دو با هم معاصر بودند. او شاعری نیکوسرا بود، اشعارش، مستحکم، در عین حال، روان، دل‌انگیز و موزون بود. معاصرانش، او را متنبّیِ مغرب لقب داده بودند.
ابن هانی، به ابن عبّاد، امیر اشبیلیه پیوست و به مقام و توجّه ویژه دست یافت. اندکی از عقاید فلسفی برگرفت، که مردم اشبیلیه به دشمنی با او برخاستند و تهمت بی‌دینی به او زدند و نزدیک بود به او آزار رسانند. ابن عباد را نیز متهم ساختند که در عقیده با او همراه است. سپس وی به مغرب رفت و آن جا به خدمت
المعزلدین الله فاطمی در آمد. زمانی اندک در منصوریه، نزد او اقامت گزید و هنگامی که
مصر به دست
جوهر صقلی، سردار فاطمی کاملا فتح شد و
المعزلدین الله به طرف مصر حرکت کرد، ابن هانی او را همراهی کرد.
ابن هانی سرانجام به سال ۳۶۲ قمری در ۳۶ سالگی درگذشت. برخی گفته‌اند: او را کشتند.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۲۸۸.
