• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن قیس رقیات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: ابن قیس رقیات (رویدادهای‌تاریخ‌اسلام‌ترمانینی).

عبیدالله بن قیس بن شریح عامری حجازی رقیات (م حدود ۸۵ق)، معروف به ابن قیس رقیات، از شاعران قریش در قرن اول هجری قمری بود.


عبیدالله بن قیس بن شریح عامری حجازی، ابن قیس رقیات، نام او در برخی منابع، عبدالله آمده است.
[۱] بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۷، ص۲۸۱.    
او اهل حجاز بود
[۲] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۸۵.    
و ظاهراً بعد از سال دهم هجری در مکه به دنیا آمد و دوران جوانی را در همان‌جا گذراند، سپس به مدینه مهاجرت کرد
[۳] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۶۶.
و پس از سال ۳۷ق به شام رفت
[۴] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۸۵.    
و در سال ۶۷ق به حجاز بازگشت.
[۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۶۶.
گفته‌اند که درباره چند زن که رقیه نام داشته‌اند شعر می‌سرود، از این‌رو به ابن قیس رقیات معروف شد.
[۶] بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۲۲.    
او از شاعران قریش بود
[۷] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۵، ص۵۲.    
و در زمان عبدالملک بن مروان (حکومت ۶۵-۸۶ق) می‌زیست.
[۸] طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۶، ص۴۱۹.    

مدتی با مصعب بن زبیر بود و با اشعارش او را مدح می‌کرد. پس از قتل مصعب فرار کرده و به شام گریخت و به عبدالله بن جعفر پناه برد.
[۹] ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۵۳۰.    
[۱۰] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۸۵-۹۱.    
ایشان که تحت تعقیب عبدالملک بن مروان بود با وساطت عبدالله بن جعفر مورد عفو قرار گرفت،
[۱۱] بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ص۲۹۴.    
[۱۲] ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۵۳۰.    
ولی چیزی از سوی عبدالملک به او پرداخت نمی‌شد و عبدالله بن جعفر مخارج بیست سال او را پرداخت کرد.
[۱۳] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۹۱.    
وی به شهرهای فلسطین، فارس و مصر نیز مسافرت کرد و در آنجا نیز برای مدتی اقامت نمود. اشعارش بیشتر در غزل، مدح، رثا و سیاسی بود که صد بیت شعر از او برجای مانده است.
[۱۴] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۳، ص۲۱۸.    
[۱۵] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۵، ص۵۲.    
[۱۶] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۵، ص۶۸.    
ابوسعد سکری اشعار او را جمع‌آوری و از ایشان روایت کرده است.
[۱۷] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۶.    
او در حدود سال ۸۵ق در شام درگذشت.
[۱۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۱۹۶.    
[۱۹] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۶، ص۴۰۴.    
[۲۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۸۸ و۱۹۶.    
[۲۱] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۹۶.    
[۲۲] جمحی، محمد بن سلام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۶۴۷.    


۱. ↑ بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۷، ص۲۸۱.    
۲. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۸۵.    
۳. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۶۶.
۴. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۸۵.    
۵. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۶۶.
۶. ↑ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۱۱، ص۲۲.    
۷. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۵، ص۵۲.    
۸. ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، ج۶، ص۴۱۹.    
۹. ↑ ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۵۳۰.    
۱۰. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۸۵-۹۱.    
۱۱. ↑ بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ص۲۹۴.    
۱۲. ↑ ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ص۵۳۰.    
۱۳. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۳۸، ص۹۱.    
۱۴. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۳، ص۲۱۸.    
۱۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۵، ص۵۲.    
۱۶. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۵، ص۶۸.    
۱۷. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۶.    
۱۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۱۹۶.    
۱۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۶، ص۴۰۴.    
۲۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۸۸ و۱۹۶.    
۲۱. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۳، ص۱۹۶.    
۲۲. ↑ جمحی، محمد بن سلام، طبقات فحول الشعراء، ج۲، ص۶۴۷.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۰۶، برگرفته از مقاله «عبیدالله رازی».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 85 (قمری) | شاعران عرب قرن 1 (قمری) | شخصیت‌های قرن 1 (قمری) | مؤلفان قرن 1 (قمری)
جعبه ابزار