• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سیدابراهیم مجاب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


سید ابراهیم بن محمد بن موسی بن جعفر (علیه‌السّلام)، از نوادگان موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) است. او اولین کسی است که در کربلا ساکن شد.


سید ابراهیم بن محمد فرزند سید محمد عابد، نوه‌ امام موسی‌ بن جعفر (علیه‌السلام)، معروف به سید ابراهیم مجاب
[۱] ابن عنبه حسنی، سیداحمد بن علی، عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب‌، ص۱۹۷، انتشارات انصاریان، قم، ۱۴۱۷ق.    
ـ که در منابع قدیمی از وی با عنوان ضریر کوفی یاد می‌شود ـ
[۲] فخر رازی، محمد بن عمر، الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیة، ص۱۰۳، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‌، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.    
اولین شخصیت از اولاد فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیهم) بود که در سال ۲۴۷ هـ.ق به کربلا رفته و در آن‌جا سکونت گزید.
[۳] امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۳۰، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
[۴] آل طعمة، سلمان‌هادی، مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۸، نشر مشعر، تهران، بی‌تا.

امروزه نیز چندین طایفه بزرگ از سادات موسوی از نسل همین سید بزرگوار در کربلا زندگی می‌کنند.

معروف است هنگامی که او را به کنار قبر سیدالشهدا (علیه‌السلام) هدایت کردند و بر امام حسین (علیه‌السلام) سلام داد، از داخل قبر مطهر پاسخ سلام او داده شد؛ لذا بدین جهت وی به سید ابراهیم مجاب (جواب داده شده) شهرت یافت.
[۵] حمویی جوینی شافعی، ابراهیم بن سعد الدین‌، فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین و الائمة من ذریتهم (علیهم‌السلام)‌، ج۱، ص۵۴، مؤسسة المحمود، چاپ اول، ۱۴۰۰ق.    
[۶] شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین (علیه‌السلام‌)، ج۸، ص۵۷، دارالمرتضی‌، بیروت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
[۷] امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۴، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    


هنگامی‌که سید ابراهیم مجاب درگذشت او را در صحن آن روزگار دفن کردند و بعدها که روضه شریفه بزرگتر شد محل ضریح سید ابراهیم در رواق غربی واقع شد. روی ضریح او صندوقی از چوب ساج قرار دارد و درآن پنجره‌ای فولادی تعبیه شده که بعدها آن را تغییر داده و بجای آن پنجره‌ای برنزی نصب کردند که در سال‌های اخیر آن را نیز تجدید نمودند. شیعیان پس از مشرف شدن به حرم معمولا به زیارت سید ابراهیم مجاب نیز مشرف می‌شوند.
امروزه بقعه ابراهیم مجاب، در زاویه شمال غربی رواق مطهّر حسینی در نقطه تلاقی رواق شاهی و رواق بالای سر واقع است و دارای ضریحی از برنج به ابعاد ۳ • ۳ و ارتفاع حدود ۲ متر است. در وسط ضریح صندوق نفیس خاتم‌کاری قرار دارد. این بقعه از زیارتگاه‌های مهم داخل آستانه حسینی است.
[۸] صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.


او نابینا بود و در کوفه زندگی می‌کرد و در سال ۲۴۷ ه ق که المنتصر فرزند متوکل عباسی اجازه داد شیعیان به زیارت کربلا مشرف شوند، به کربلا آمده و در آنجا سکونت اختیارکرد
یکی از پژوهشگران معاصر در این باره چنین می‌نویسد:
«بین مورخان و نسب‌شناسان اتفاق نظر است که پس از ویرانی کربلا به دستور متوکل، اولین علوی که در دوره مستنصر بالله فرزند متوکل به سال ۲۴۷ هـ.ق، کربلا را مسکن دائمی خویش قرار داد، سید ابراهیم مجاب بود. وی که از کوفه به کربلا هجرت کرد، بینایی خود را از دست داده بود».
[۹] جمعی از نویسندگان، دایرة المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۵، با‌اندکی تصرف.
[۱۰] صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۵- ۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.

علامه سیدمحسن امین پس از نقل این داستان می‌گوید: «و الله اعلم بصحة ذلک»؛
[۱۱] امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۴، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
خداوند داناتر به درستی این داستان است.

۱. ↑ ابن عنبه حسنی، سیداحمد بن علی، عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب‌، ص۱۹۷، انتشارات انصاریان، قم، ۱۴۱۷ق.    
۲. ↑ فخر رازی، محمد بن عمر، الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیة، ص۱۰۳، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‌، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۹ق.    
۳. ↑ امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۳۰، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۴. ↑ آل طعمة، سلمان‌هادی، مشاهیر المدفونین فی کربلاء، ص۱۸، نشر مشعر، تهران، بی‌تا.
۵. ↑ حمویی جوینی شافعی، ابراهیم بن سعد الدین‌، فرائد السمطین فی فضائل المرتضی و البتول و السبطین و الائمة من ذریتهم (علیهم‌السلام)‌، ج۱، ص۵۴، مؤسسة المحمود، چاپ اول، ۱۴۰۰ق.    
۶. ↑ شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین (علیه‌السلام‌)، ج۸، ص۵۷، دارالمرتضی‌، بیروت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۷. ↑ امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۴، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    
۸. ↑ صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.
۹. ↑ جمعی از نویسندگان، دایرة المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۵، با‌اندکی تصرف.
۱۰. ↑ صحتی سردرودی، محمد، سیمای کربلا حریم حریت‌، ص۸۵- ۸۶، نشر مشعر، تهران، بهار ۱۳۸۸ش.
۱۱. ↑ امین عاملی‌، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۲، ص۲۲۴، دارالتعارف‌، بیروت، ۱۴۰۳ق.    


پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «اولین ساکن کربلا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۲/۰۹.    
حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت بر گرفته از مقاله «ابراهیم مجاب»    




جعبه ابزار