• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابراهیم بن منصور نیشابوری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ابراهیم بن منصور نیشابوری (م. ۴۰۰ق) نویسنده کتاب قصص الانبیا است که به عنوان قدیمی‌ترین کتاب در این موضوع شناخته می‌شود. وی پیش از سده پنجم هجری می‌زیسته و نسخه‌های فارسی کتاب وی در کتابخانه‌های بین‌المللی وجود دارد. هویت دقیق وی با توجه به شباهت نام با دیگر شخصیت‌های تاریخی مبهم است، اما احتمال داده می‌شود که همان ابراهیم بن منصور باشد.



ابواسحاق ابراهیم بن منصور بن خلف نیشابوری، از زندگی وی اطلاعات‌اندکی در دست است. ابواسحاق پیش از سده پنجم هجری می‌زیسته و چنان که خود در باب آفرینش آسمان یادآوری می‌کند، مطالبی را در این زمینه از ابو احمد حسین بن احمد قصّار نیشابوری در نیشابور شنیده است و درحقیقت با هفت واسطه از محمد بن سائب کلبی (م. ۱۴۶ق) روایت کرده است.
[۱] نیشابوری، ابراهیم بن منصور، قصص الانبیا، ص۳.



ابواسحاق نویسنده کتاب قصص الانبیا است که به نوشته فلیکی تاور، خاورشناس معروف، قدیمی‌ترین کتاب در این موضوع است.
[۲] نیشابوری، ابراهیم بن منصور، قصص الانبیا، ص۱۵.

نسخه‌هایی از این کتاب به زبان فارسی در کتابخانه‌های پاریس، لندن، ترکیه، هندوستان و آلمان موجود است
[۳] نیشابوری، ابراهیم بن منصور، قصص الانبیا، ص۱۳.
و در سال ۱۳۴۰ شمسی در تهران به چاپ رسیده است.


اسماعیل پاشا از فردی با عنوان ابواسحاق کرابیسی نام برده که اهل بخارا و ساکن نیشابور بوده و در سال ۴۰۰ هجری از دنیا رفته است. همو می‌نویسد: ابواسحاق دارای کتاب مختصری درباره معجزه‌های پیامبران است و احتمالاً درباره قصص انبیاست. به احتمال قریب به یقین همان ابراهیم بن منصور است؛ اما شخصی که با عنوان ابراهیم بن محمد بن خلف از اهالی بخارا که سمعانی، ابن ماکولا و دیگران از او نام برده‌اند، با مؤلف ارتباطی ندارد، به دلیل اینکه مؤلف قصص الانبیا فردی گمنام است؛ اما ابواسحاق بخارایی از راویان تقریبا معروف است و قرینه‌ای نیز بر یکی بودن آن دو وجود ندارد.(دیگر منابع: )


۱. نیشابوری، ابراهیم بن منصور، قصص الانبیا، ص۳.
۲. نیشابوری، ابراهیم بن منصور، قصص الانبیا، ص۱۵.
۳. نیشابوری، ابراهیم بن منصور، قصص الانبیا، ص۱۳.
۴. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۷، ص۱۰۳.    
۵. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیه العارفین، ج۱، ص۷.    
۶. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۲، ص۲۳۰.    
۷. ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۲، ص۳۴۵.    
۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۳۲۸.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ابراهیم نیشابوری»، ج۲، ص۵۶.






جعبه ابزار