• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابراهیم بن علی شیرازی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ابراهیم بن علی شیرازی (۳۹۳-۴۷۶ق) فقیه بزرگ شافعی مذهب و استاد نامدار مدرسه نظامیه بغداد، متبحر در ادبیات، حدیث، فقه و اصول و از علمای فرهیخته و زاهد در قرن پنجم هجری قمری بود.



تولد ابواسحاق ابراهیم بن علی بن یوسف جمال الدین شیرازی فیروزآبادی، در سال ۳۹۳ در شهر فیروزآباد فارس بود و در همانجا دوران کودکی را سپری کرد. وی فقیه بزرگ شافعی و استاد نامدار مدرسه نظامیه بغداد بود.


ابراهیم شیرازی برای فراگیری علوم فقه، حدیث و اصول به مناطق گوناگونی چون فارس و بغداد و بصره مسافرت کرد و از استادان معروف و بزرگی چون ابوالفرج بن بیضاوی، علی خوزی، ابوطیب طبری، ابوبکر برقانی و ابوحاتم قزوینی بهره برد.
[۵] اسنوی، عبدالرحیم بن حسن، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۸.



تذکره نویسان ابواسحاق را فردی ماهر در ادبیات، متبحر در فقه و اصول و از علمای فرهیخته و زاهد دانسته‌اند. وی بیش از سی سال به تدریس و پنجاه سال به افتا اشتغال داشت و در بلاد گوناگونی چون بغداد، همدان و نیشابور به شاگرد پروری و نقل حدیث مشغول بود.


تنی چند از شاگردان مشهور ابراهیم شیرازی عبارت‌اند از: احمد بن سهل مسجدی، ابوبکر فارمدی و ابومنذر کرخی. وی مناظره‌های علمی جالبی با بزرگانی همچون ابوعبداللّه دامغانی و امام الحرمین جوینی داشته است که سبکی آنها را به تفصیل آورده است.


ابواسحاق آثار و تالیفات گوناگون و بسیاری دارد که عبارت‌اند از:
المهذّب فی المذهب،التنبیه،
النکت، اللمع، المعونه،
التلخیص، شرح اللمع،
نصح اهل العلم، التبصره،
العقیده و تذکرة المسئولین فی الخلاف بین المذهبین الحنفی و الشافعی؛ به علاوه دارای اشعاری بوده است.


ابراهیم بن علی شیرازی در سال ۴۷۶ق در بغداد درگذشت و در مقبره باب ابوز دفن گردید. (دیگر منابع: )


۱. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۷۸.    
۲. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۳۰.    
۳. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۲۲۸.    
۴. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۷۸.    
۵. اسنوی، عبدالرحیم بن حسن، طبقات الشافعیه، ج۲، ص۸.
۶. ابن دمیاطی، احمد بن ایبک، المستفاد من ذیل تاریخ بغداد، ص۴۴.    
۷. یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۸۵.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۵۰.    
۹. فارسی، لغافر بن اسماعیل، المنتخب من السیاق، ص۱۳۰.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۲، ص۱۴۹.    
۱۱. عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۷۸.    
۱۲. سبکی، عبدالوهاب بن تقی‌الدین، طبقات الشافعیة الکبری، ج۴، ص۲۳۷ و ۲۵۲.    
۱۳. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۵.    
۱۴. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۸.    
۱۵. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۲۹.    
۱۶. سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۷۸.    
۱۷. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۱۰، ص۱۳۲.    
۱۸. ابن اثیر، علی بن محمد، اللباب، ج۲، ص۴۵۱.    
۱۹. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۴۲.    
۲۰. ابوالفداء، اسماعیل بن علی، المختصر فی اخبار البشر، ج۲، ص۱۹۴.    
۲۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، صفة الصفوه، ج۲، ص۲۷۳.    
۲۲. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۴، ص۹.    
۲۳. محیی الدین بن شرف النوی، تهذیب الاسماء اللغات، ج۲، ص۱۷۲.    
۲۴. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۹۱۲.    
۲۵. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱، ص۶۸.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ابراهیم شیرازی»، ج۳، ص۳۶.






جعبه ابزار