إِسْتَفْزِزْ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسْتَفْزِزْ: (وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ)«اسْتَفْزِزْ» از مادّه
«استفزاز» به معنای تحریک کردن و برانگیختن است؛ تحریکی سریع و ساده، ولی در اصل به معنای قطع و بریدن چیزی است؛ لذا هر گاه پارچه یا لباسی پاره شود،
عرب می‌گوید:
«تفزّز الثَّوْب». استعمال این
لغت در معنای تحریک و برانگیختن به خاطر بریدن کسی از
حق و کشاندن او به سوی
باطل است.
(وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِم بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الأَمْوَالِ وَالأَوْلادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا ) (هر كدام از آنها را مى‌توانى با صدايت تحريك كن! و لشكر سواره و پياده‌ات را بر آنها گسيل دار؛ و در ثروت و فرزندانشان شركت جوى؛ و آنان را با وعده‌ها سرگرم ساز! ولى
شیطان، جز
فریب و
دروغ، وعده‌اى به آنها نمى‌دهد).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
استفزز به معنای هل دادن به آرامی و به سرعت است و معنای آیه شریفه این می‌شود که با آوازت از
ذریه آدم هر که را که می‌توانی گمراه و به
معصیت وادار بکن، که البته به حکم آیات
سوره حجر کسانی خواهند بود که
ابلیس را دوست داشته و پیرویش کنند، و گویا «
استفزاز» با آواز
کنایه از خوار کردن آنان با وسوسه‌های باطل و خالی از حقیقت است، و اینکه وضع شیطان و پیروانش وضع چوپان و رمه را دارد که با یک صدا به راه می‌افتند، و با صدایی دیگر می‌ایستند و معلوم است که این صداها آوازهایی بی‌معنی است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «إسْتَفْزِزْ»، ص۴۲.
