إعجاز القرآن (باقلانی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب
اعجاز القرآن نوشته قاضی ابو بکر محمد بن الطیب الباقلانی می باشد.
از نویسندگان و مؤلفان
قرن چهارم و پنجم هجری است که در زمینه‌های مختلف کتابهای فراوانی نوشته است روش او در بیان مطالب همچون روش متکلمین است (چونکه خود کلامی بوده بر اساس مذهب
شافعی ) یکی از تالیفات او کتاب «
اعجاز القرآن» است. که پیرامون بعضی از مسائل مربوط به
اعجاز قرآن همچون تحدی- وجوه
اعجاز قرآن، نفی
شعر از
قرآن و... سخن گفته است همانگونه که ذکر شد بر اساس مشی و منش خود، مباحث را بگونه‌ای مطرح می‌نماید که جوانب مختلف آن بیان شود در این کتاب برای
معجزه بودن
قرآن اشعاری از شعرای نامدار عرب همچون نابغه،
امرئ القیس،
البحتری و... را ذکر و اشکالاتی را که از نظر فنون ادبی به آنها وارد است ذکر می‌نماید و نتیجه گیری می‌کند که اینها که از بزرگان ادب و شعر عرب هستند کلام آنها چگونه است و
عجز آنها در برابر
قرآن به چه میزان است لذا
قرآن شعر نیست و
معجزه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است.
کتاب دارای یک مقدمه و ۱۳ فصل و یک خاتمه می‌باشد فهرست فصول آن به
شرح ذیل است:
قرآن معجزه نبوت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، اثبات
معجزه بودن
قرآن، بیان بعضی از وجوه
اعجاز قرآن (بصورت اجمالی)،
شرح بعضی از وجوه
اعجاز قرآن، در نفی شعر از
قرآن، در نفی مسجع از
قرآن، در بیان اطلاع پیدا نمودن از
اعجاز قرآن، وجوه
اعجاز قرآن، آیا
علم به
اعجاز قرآن و
معجزه بودن آن ضروری است؟،
اعجاز قرآن به چه چیزی تعلق می‌گیرد؟، وجوه بلاغت، در بیان حقیقت
معجزه، پیرامون سخن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و اموری که مربوط به
اعجاز است.
۱- در فصل هشتم (وجوه
اعجاز قرآن) بحث
تحدی و چگونگی و لزوم آن بیان شده است در ادامه این فصل توضیح می‌دهند که غیر عربها از آوردن مثل
قرآن از عربها، عاجزترند (چونکه عربها از آوردن
عاجز بودند).
۲- فصل پنجم (نفی شعر از
قرآن) در این فصل شعر نبودن
قرآن توضیح داده شده و از آن استفاده می‌نمایند که با توجه به اینکه سرودن شعر در زمان
نزول قرآن یکی از افتخارات عرب به شمار می‌رفته نفی شعر از
قرآن، بیانگر
معجزه بودن آن است.
۳- در فصل نهم: پیرامون علم به
اعجاز قرآن، قائل به تفاوت بین عرب و عجم است، و می‌گوید: عجمی باید از طریق
استدلال، علم به
معجزه بودن
قرآن پیدا کند ولی عربی که اهل
فصاحت و
بلاغت است بالضروره به
معجزه بودن
قرآن علم پیدا می‌کند.
کتاب یک جلد و دارای ۱۹۱ صفحه است که مشخصات آن به
شرح ذیل است: ۱- کاغذ: اعلا ۲- نوع چاپ: کامپیوتری ۳- تاریخ انتشار: ۱۴۲۱ هجری قمری ۴- نوبت چاپ: اول ۵- ناشر: دار الکتب العلمیه، بیروت ۶- جلد: گالینگور ۷- دارای فهرست موضوعی. ۸-
شرح بعضی از لغات مشکل متن، در پاورقی توسط محقق ۹- ترجمه اشخاص ذکر شده در متن، در پاورقی توسط محقق ۱۰- تحقیق: ابو عبد الرحمن صلاح بن محمد بن عویضه. نام کتاب:
اعجاز القرآن. مؤلف: قاضی ابو بکر محمد بن الطیب الباقلانی.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
