أمّ الکتاب (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أمّ الکتاب: (اِنَّهُ فی اُمِّ الْکِتابِ) «امّ الکتاب» (
کتاب مادر)
به معنای
کتابی است که اصل و اساس همه
کتب آسمانی می‌باشد؛ و همان لوحی است که نزد
خداوند از هرگونه تغییر و تبدیل و تحریفی محفوظ است. این همان
کتاب «علم پروردگار» است که نزد او است و همه حقایق عالم و همه حوادث آینده و گذشته، و همه
کتب آسمانی در آن درج است، و هیچ کس به آن راه ندارد، جز آنچه را که خدا بخواهد افشا کند.
(وَ إِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ) (و اين
قرآن در
لوح محفوظ نزد ما والا و استوار است!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ إِنَّهُ فِي أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِيٌّ حَكِيمٌ) اين جمله آنچه را كه آيه قبلى بيان مى‌كرد تاكيد نموده و روشن مى‌سازد، و آن اين بود كه قرآن كريم در موطن اصليش ما فوق
تعقل عقول است. ضمير در انه به
كتاب بر مى‌گردد. و مراد از
ام الکتاب لوح محفوظ است، هم چنان كه آيه
(بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ) به آن تصريح دارد. و اگر لوح محفوظ را
ام الكتاب ناميده، بدين جهت است كه لوح محفوظ ريشه تمامى
کتب آسمانی است، و هر
كتابى آسمانى از آن استنساخ مى‌شود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «أمّ الکتاب»، ص۶۸.
